Ogilvie Sendromu Nedir?
Kalın barsakların mekanik bir tıkanma olmadan sanki mekanik bir tıkanma varmış gibi ciddi bulgu ve belirtiler göstermesi şeklinde görülen yalancı bir tıkanmasıdır. Bu yalancı tıkanmada hasta akut bulgularla, çok şiddetli karın ağrıları, gaz ve dışkı yapamama ile gelir. Ayakta direk batın röntgen filminde barsak ileri derece genişlemiştir.
Genellikle hastanede yatan kritik hastalarda, cerrahi sonrası veya metabolik elektrolit dengesizliği olan hastalarda görülebilir. En sık sebepleri operatif olmayan travma, enfeksiyon ve kalp hastalıklarıdır; diğer sebepler cerrahi sonrası ve ilaçlardır. Cerrahide ise en çok sezeryan ve kalça ameliyatlarıdır. Sağ hemikolon ve çekum etkilenmiştir ve kolondaki genişleme rektuma kadar uzanır.
Kimlerde Görülebilir?
Travma veya ortopedik cerrahi sonrası
Kadın hastalıkları pelvik ameliyatları, sezeryan doğum, spinal anestezi sonrası ve vajinal doğum sonrası
Kardiyotorasik cerrahi veya hastalıkları sonrası
Nörolojik hastalıklar
Retroperitoneal tümöral ve kanamalı hastalıklar
Metabolik ve elektrolit dengesizliği: potasyum, kalsiyum, magnezyum dengesizliği, hipotiroidizm
Herpes Zoster infeksiyonu
Bazı ilaçlara (opioidler, antikolinerjikler, alfa-2 agonistler, anti-psikotikler, kalsiyum kanal blokerleri, sitotoksikler, dopaminerjikler, epidural anestezi) bağlı da görülebilir.
Klinik Bulguları Nasıl Olur?
Karında ileri derece şişkinlik, gaz ve dışkı çıkaramama ile gelir.
Bulantı, kusma, karın ağrısı, kabızlık ve ishal bile olabilir.
Genelde 3-7 gün içinde bulgu verir; nadiren 24-48 saatte bile hızla başlayabilir.
Röntgende sağ kolon ve çekum dilatasyonu olur ve rektuma kadar uzayabilir.
CT ile mekanik bir tıkanma olmadığı saptanır.
Riskleri:
Kolonun iskemisi -beslenme bozukluğu ve perforasyon -yırtılma riski vardır. Bu yüzden çok yakinen takip edilmelidir.
Tedavisi:
Destekleyici tedavi, Eğer ciddi karın ağrısı ve peritonit bulguları yok ise 12cm altı dilatasyonda 72 saate kadar izlem uzatılabilir.
Eğer 72 saatlik destek tedavisi yeterli değilse ve çekum 12 cm üzeri genişlemişse Neostigmin tedavisi başlanılabilir. Neostigmin ile 30 dakika içinde yanıt oluşur. Neostigmine yanıt olsa bile semptomlarda %11 oranında tekrarlama oluşabilir.
Neostigmin de başarısız ise veya verilemiyor ise kolonik dekompresyon için rektal tüp veya uygulanabilir.
Semptomlar halen sürüyor ise perfore olmasın diye cerrahi boşaltma için çekostomi veya hemi-kolektomi ile ileostomi gerekebilir.
Eğer barsak perfore olduysa laparatomi ile eksplorasyon, perton kavite lavaj, drenajı ve hatta total kolektomi ve ileostomiye bile geçilebilir.
Sonuç olarak; Sezeryanın çok nadir bir komplikasyonu olan Ogilvie sendromunun varlığı bilinmelidir ve gereksiz sezeryanlardan olabildiğince de kaçınılmalıdır. Eğer varsa da Ogilvie sendromu olan hastaların çeşitli serilerde %92’ye varan başarı oranları ile sadece destek tedavisi ile ortalama 1,6 gün içinde kendiliğinden düzelmekte olduğu da bilinmelidir. Neostigmin ile de vakaların %94 başarı oranları ile iyileşmekte olduğu bilinmelidir. Eğer mecbur kalınırsa perfore olmasındansa cerrahi hemi-kolektomi ve ileostomi açılması operasyonu da geç kalınmadan yapılmalıdır.
