Serdar Kaya / Sağlık Olsun

Histeroskopi Nedir?

Serdar Kaya / Sağlık Olsun

  • 1227

Histeroskopi, başta rahim içi endometriyal boşluğun gözlemlenmesi ve tanı konulması; sonrasında da polip, submüköz miyom, kürtaj sonrası rest plasenta, arkuat -septat dismorfik uterusların düzeltilmesinde, ipi uterus içine kaçmış spiral çıkartılmasında, sezeryan skar yeri fıtığı olan istmoselin onarımında ve sineşi, asherman sendromu gibi yapışıklıkların optimal düzeltilmesi için tedavi amaçlı da kullanılan rahim ağzından kolayca geçebilecek ölçülerde çok ince çaplı kameralı endoskopik bir optiktir.  İşlem sırasında rahim içi genellikle izotonik serum ile şişirilerek görüntü elde edilir. 
Histeroskopi ile rahim içi boşluğu yanı sıra tubal ostium giriş kışmı, endoservikal kanal, serviks ve vajinayı da görselleştirerek bunların patolojilerine de müdahale imkânı sağlar.  
Histeroskopi başta infertile hastaların polip miyom sineşi septum gibi patolojilerine tedavi yaklaşımlarında büyük kolaylık getirmiştir; aynı zamanda anormal uterin kanama gibi yaygın jinekolojik problemlere minimal invaziv bir yaklaşım sağlamıştır. 
Histeroskopinin gelişimiyle beraber daha büyük çaplı endoskopik optiklerden, daha küçük çaplı endoskopik optiklere geçilmiş; ameliyathane ve genel anestezi şartlarından ise ofis ve poliklinik şartlarında anestezi ihtiyacı olmayacak kadar ağrısız yaklaşımlara doğru bir geçiş olmaya başlamıştır. Böylelikle çoğu hasta hastaneye yatmadan ayaktan işlem şeklinde bu süreci geçirebilmektedir.
Daha büyük submüköz miyomlar opere edilmek istendiğinde daha büyük operatif histeroskoplar ve rezekteskop gibi aletler kullanılarak işlem süresi kısaltılabilir. Enerji sistemleri teknolojinin gelişimiyle birlikte bipolar veya plasma enerji sistemlerine evrildiği için işlem güvenliği de çok yüksektir. Çok büyük miyomlarda veya intramural komponenti fazla olan veya çok sayıda miyomu olan hastalarda işlem bazen bir kaç seans gerektirebilir.    

Anormal uterin kanama için histeroskopi yapıldığında kör endometrial biopsi ile atlanabilecek olan küçük fokal alanlardan da biopsi alınabilmiş olması başarıyı arttırır. Anormal görüntüleme bulgularını takip etmek için histeroskopi kullanmak, anormal uterin kanamaya katkıda bulunabilecek yumurtalık veya tubal patolojiyi ekarte etmeye de yardımcı olur.

İnfertil hastalarda hsg film çekimi sırasında saptanan patolojiler polip, miyom, septum, sineşi, istmosel gibi,.. var ise eş zamanlı histeroskopiye geçilerek de aynı seansta tedavi imkanı da sunulabilir. 

Düşük sonrası veya kürtaj sonrası parça kaldığındaki tekrarlayan kürtaj yapılması yerine histeroskopi yapılarak kalan parçaların temizlenmesi ile kadının ileriki doğurganlık hayatında rahimin yapışmamasını sağlanabilir veya yapışma ihtimali en aza indirilebilir. 

Rahim patolojisini kaçırmamak için, global endometrial patolojisi olan veya kalıcı kanaması olan ve histeroskopik bulgusu olmayan hastalarda endometriyal örnekleme (histeroskopik biyopsiler veya kör örnekleme) yapılmalıdır.

Medikal tedaviye dirençli anormal uterin kanaması olan perimenapozal kadınlarda histeroskopik endometrial ablazyon yapılması da rahim alınması ameliyatına bir alternatif olarak düşünülebilir. 

Histeroskopi, miyometriyal hastalığı (örneğin, adenomyozis), tubal patolojiyi veya dış uterus konturunu değerlendiremez; dolayısıyla infertilite değerlendirmesi sırasında bu anatomik yapıların değerlendirilmesi için ek prosedürler (örneğin, laparoskopi veya histerosalpingografi) gerekebilir. 

Posthisteroskopi enfeksiyonu kadınların yüzde 1'inden azında meydana geldiğinden, cerrahi alan enfeksiyonu veya endokarditin önlenmesi için histeroskopi sırasında antibiyotikler rutin olarak uygulanması gerekli değildir.

Nadiren işlem öncesi ilaç veya usg eşliğinde bujiler ile ile rahim ağzı genişletilmesi gerekebilir. 
Nadiren endometriumun farmakolojik olarak inceltilmesi de gerekebilir. İnceltici ilaçlar sadece cerrah bir leiomyom veya endometrial ablasyonun operatif histeroskopik rezeksiyonu planladığında kullanılmalıdır. 

Histeroskopi Ne Zaman Yapılır?
Düzenli adet döngüsü olan premenopozal kadınlarda, uterus boşluğunun görüntülenmesi için proliferatif (yani foliküler) faz sırasında histeroskopi yapılması tercih edilir. 
Menopoz sonrası kadınlar için histeroskopi herhangi bir zamanda yapılabilir.
Az bir kanama varsa da işlem çoğu zaman yapılabilir.

Histeroskopi Kontrendikasyonları Nelerdir?

Canlı intrauterin gebelik, aktif pelvik enfeksiyon (genital herpes enfeksiyonu dahil) ve bilinen rahim ağzı veya rahim kanseri varsa histeroskopi yapılmamalıdır. 
Histersokopi sırasında rahim kanserine rastlanırsa bu durumun rahim kanserini karın içi boşluğuna yayılması ihtimali düşünülmüş olsa bile böyle bir durum henüz kanıtlanmamıştır. 
Aşırı uterin kanama histereskopi sırasında görüntülemeyi sınırlayabilir, ancak bu bir kontrendikasyon değildir 
Tıbbi komorbiditeler (örn. koroner kalp hastalığı, kanama diyatezi) de histeroskopik cerrahi için potansiyel kontrendikasyonlardır; ancak iİşlem minimal invaziv bir prosedür olduğundan bu durumlar söz konusuysa hastaya ve işleme göre karar verilmelidir. 


Komplikasyonlar - Histeroskopi ile cerrahi komplikasyonlar nadirdir. Başlıca komplikasyonlar: uterus perforasyonu, aşırı sıvı yüklenmesi ve gaz embolisi olabilir. Rahim ağzı veya rahim içerisi aşırı yapışık olan bazı hastalarda işlem yapılamayabilir; veya işlem yarım kalabilir.

Hastalar, aşırı sıvı yüklenmesi nedeniyle bir prosedürü terk etme veya erken durdurma ihtiyacı konusunda bilgilendirilmelidir. Ayrıca uterus perforasyonu olası bir komplikasyon olduğundan, viseral veya vasküler yaralanmayı ekarte etmek gerekirse diye hastalar olası bir laparoskopi veya laparotomiye onay vermelidir. 

Ameliyat sonrası 

Kramp veya hafif kanama olabilir ve bazı hastalar vajinal rahatsızlıktan şikayet edebilir.  Ağrı kesici tabletler postoperatif ağrı kontrolü için genellikle yeterlidir. Hasta çoğu normal aktivitesine 24 saat içinde dönebilir. Ameliyattan bir hafta sonra kontrol önerilir. 

Sonuç olarak; histeroskopik operasyonlar hasta açısından konforlu, tecrübeli uzmanlar tarafından yapılan kolay ve güvenli minimal invaziv cerrahi operasyonlardır.
.
 

Yazarın Diğer Yazıları