DOĞUM SIRASINDA NELER OLUR?
Serdar Kaya / Sağlık Olsun
- 1300
Doğum, vücudunuzun hamileyken doğum yapmaya hazırlanma şeklidir. Bu, rahimin kasıldığı zaman olan kasılmaları içerir. Kasılmalar özellikle de doğumun ilerleyen aşamalarında ağrılı olabilir ve karnınızda sertleşme gevşeme ve de toparlanma şeklinde hissettirebilir. Doğum sırasında rahim ağzınız yumuşar, incelir ve açılır veya "genişler". Doğuma yaklaştıkça bebeğin başı rahimden vajinaya doğru hareket edecektir. Bu olduğunda, bağırsak hareketiniz olacakmış gibi hissedebilirsiniz. Çıkıma iyice yaklaştığında kuvvetli ıkınma hisleri gelerek nefes tutup ıkınma süreçleri başlar ve bu durum bebeğin doğumunu kolaylaştıracaktır.
Doğum genellikle gebeliğin 37 - 42. haftaları arasında çoğunlukla kendi kendine doğal bir şekilde başlar. Diğer bazı durumlarda, doktorlar doğumu başlatmak için indüksiyon -başlatıcı uygulaması gerekebilir. Bu başlatıcı rahim ağzının açıklığına göre değişebilir. Açıklığı çok olmayan hastalar için vajinal yoldan rahim ağzına konulan ilaçlar ile rahim ağzının yumuşaması, silinmesi ve de açılması sağlanabilir. Rahim ağzının açıklığı ve silinmesi iyi olduğu halde doğum başlamaz ise veya sancı dediğimiz rahim kasılmaları yetersiz olup doğum ilerlemez ise bu gebelere de damar yolundan suni sancı verilmesi gerekebilir.
Doktorlar tıbbi bir neden varsa 39 haftadan önce de doğumu başlatabilirler. Genellikle bu, doğum yapmayı beklemenin sizin veya bebeğiniz için riskli olabileceği anlamına gelmesinden ötürüdür.
Doğum sırasında, doktorunuz veya ebeniz bebeğinizi doğurmanıza yardımcı olacaktır. Bir bebeğin vajinadan çıkmasına "vajinal doğum" denir. Bir doktor bir bebeği rahimden çıkarmak için ameliyat yaptığında buna "sezaryen" veya "sezaryen doğum" denir.
Vajinal doğum sırasında rahim ağzınız sonuna kadar açıldıktan sonra bebeğinizi dışarı çıkması için nefesinizi tutarak çeneyi göğüse de bastırıp; sancılarla beraber bebeği aşağıya doğru itersiniz.
Doktorunuz veya ebeniz size ne zaman ıkınmaya başlayacağınızı söyleyecektir. Çoğu durumda, özellikle de sancı aralarında size rahat gelen herhangi bir pozisyonda olabilirsiniz. Örneğin, yan yatabilir, oturabilir, diz çökebilir veya çömelebilirsiniz. Bir bebeği dışarı itmek dakikalardan, saatlere kadar sürebilir. İlk bebeğiniz ise genellikle ikinci, üçüncü doğumlara göre daha uzun sürer.
Çoğu insan bebeği sorunsuz bir şekilde dışarı itebilir. Ancak bazen doktorunuz veya ebeniz, bebeğin poposundan sancı ile birlikte bebeğin aşağıya itilmesine yardım edebilirler; veya doktorunuz bebeğin başına konulabilecek bir aparatı çekerek bebeğin çıkarılmasına yardımcı olması gerekebilir.
Acil bir durum olup örneğin bebeğin kalp atımlarının düşmesi gibi bebeğin hemen doğması gerekiyorsa, acil bir sezaryen gerekebilir. Nadiren bebeğin çıkımı süreci durursa ve doğum ilerlemezse de sezeryan gerekebilir.
Hamileliğin sonunda çoğu bebek başları vajinaya en yakın olacak şekilde uzanır. Makat veya ayak gelişte olduğu gibi bebeğiniz baş aşağı bakmıyorsa da, sezaryen ile doğum gerekebilmektedir.
Doğum Ağrılı mıdır?
Evet, doğum genellikle acı - ağrı verir. Ağrı hem kasılmalardan hem de daha sonra bebeğinizi dışarı iterken vajinanızın gerilmesinden kaynaklanabilir. Ancak ağrı miktarı herkes için farklıdır. Doğum bir süreçtir; ağrılar, sancılar, dalgalar bir amaca hizmet eder. Sizi ve bebeğinizi birbirinize kavuşturur. İnsanlar acılarını farklı şekillerde yönetmeyi seçerler. Herkes için işe yarayan tek bir yol yoktur. Doğru karar sizin için en iyi olanıdır.
Bazı gebeler "doğal" bir doğum yapmayı tercih eder. Bu, doğum sırasında veya doğum sırasında herhangi bir ağrı kesici ilaç kullanmadıkları anlamına gelir. Bunun yerine, ağrılarını azaltmak için nefes egzersizleri gibi başka alternatif yöntemler yapabilirler.
Bazı gebeler de doğum sancısını ve doğum sancısını azaltmak için ilaç almayı tercih eder. Ağrı kesici almayı seçerseniz, doktorunuz veya ebeniz ilacı muhtemelen doğum sırasında, doğumdan önce vermeye başlayacaktır. Ağrı için ilaç almanın farklı yolları vardır. İlaç damar yoluyla veya kas içine enjeksiyon ile verilebilir veya sırtınıza yerleştirilen ince bir tüp yoluyla epidural analjezi -prenses doğum şeklinde verilebilir.
Doğum Sonrası Neler Olur?
Bebeğiniz doğduktan sonra, doktorunuz veya ebeniz bebeği size veya bebeğin hemen kontrol edilmesi gerekiyorsa bir çocuk doktoruna verecektir. Hem siz hem de bebeğiniz sağlıklıysanız, doktorunuz veya ebeniz göbek kordonunu klempleyip kesmeden önce yaklaşık bir dakika bekleyebilir. Bu, bebeğin plasentadaki kanın bir kısmını almasına izin verir. (Plasenta, bebeğe besin ve oksijen getiren ve atıkları uzaklaştıran rahim içindeki organdır.)
Daha sonra plasentanın da rahimden çıkması gerekir. Genellikle bebeğin doğumundan sonraki 30 dakika içinde plasenta doğal olarak dışarı çıkar, ancak bazen doktorunuzun veya ebenizin onu rahimden çıkmasına yardım etmesi gerekir.
Plasenta rahminizden çıktıktan sonra doktor veya ebe vajinanızı ve vulvanızı inceleyecektir. Epizyotomi denilen vajina doğumda parçalı yırtılmasın diye vajinaya kesi yapıldıysa veya vajina ve vulvada doğum sırasında yırtıklar oluştuysa da dikiş atılması gerekebilir.
Doğumdan Sonra Bebeğe Neler Yapılır?
Doğumdan sonra doktor, hemşire, ebe veya çocuk doktoru bebeğinizin vücudunu ve genel sağlığını kontrol etmek için hızlı bir muayene yapacaktır. Apgar testi denilen kontroller yapılır: Bebeğinizin kalp atış hızını, nefes almasını, hareketini, kaslarını ve ten rengini kontrol edilir. Bebeğiniz doğumdan 1 dakika ve 5 dakika sonra Apgar testi tekrarlanır.
Doğumdan kısa bir süre sonra bebeğinizi kucağınıza alıp emzirmeye başlayabilirsiniz.
Bebeğiniz doğumdan sonra göz enfeksiyonunu önlemek için göz damlası damlatılır. Bebekler yeni doğduklarında barsak floraları henüz oluşmadığından K vitamin eksikliğine bağlı kafa içi veya barsaklarda kanama riski nadir de olsa yaşayabilirler ki; tüm yenidoğanlara, bebekte anormal bir kanamayı önlemek için bir doz K vitamini yapılır.
Hastaneden ayrılmadan önce bebeğe diğer yapılacaklar:
●Ayrıntılı bir fizik muayene
●Bebeklerin doğabilecekleri farklı ciddi hastalıkları: Fenilketonüri, Konjenital Hipotiroidi, Biyotinidaz Eksikliği ve Kistik Fibrozis hastalıkları, Konjenital Adrenal Hiperplazi ve SMA hastalığı topuk kanı testi ile taranabilmektedir.
●Bir işitme testi
●Hepatit B aşısının bir dozu – Hepatit B ciddi bir karaciğer enfeksiyonu olup; Hepatit B aşısı ile bebeğin ileriki hayatındaki buna bağlı bazı ciddi veya ölümcül enfeksiyonlar önlenebilir.