Doğum Kontrol Hapları Nelerdir?

Klasik olarak doğum kontrol hapları estrojen ve progesteron kombine içeren hormon preparatları olup; yumurtaları baskılayıp; yumurtlamayı engelleyerek gebe kalmayı önler. Uzun yıllardır korunma yöntemi olarak kadınlar için ilk seçenek doğum kontrol hapları olmuştur. Yıllar içinde gelişen ilaç teknolojileri sayesinde doğum kontrol ilaçları estrojen dozları eski 150mcgr’lardan 10-20mcgr’lara git gide azaltılmış ve daha kullanışlı hale gelmiştir. Artık kilo yapmayan daha az su tutucu olanları, sivilce azaltanları, kist daha fazla küçültenleri, kanama daha fazla azaltanları vardır. Sadece progestan içeren emzirmeyle uyumlu olanları da vardır. 
Benzer mekanizmayla kullanılabilen aylık iğneler, vajinal halkalar ve cilde yapıştırılan transdermal patchler de vardır.
Hap planlandığında akla birçok soru gelir: Bunların başında kilo alımıyım? İlerde kısır kalır mıyım? Bırakınca hemen gebe kalabilir miyim? Kanama veya düzensizlik yapar mı?  %100 korur mu? İçerdiği hormonların sağlığıma zararı olur mu? Kanser yapar mı? Yılda 2 ay hapı bırakmalı mıyım? Kaç yaşına kadar devam edebilirim? Kaç yıl kullanabilirim?...
   
Hap Nasıl Korur?
Kombine estrojen ve progesteron içeren doğum kontrol hapları yumurtlamayı önler; rahim içi zarını inceltip embriyonun tutunabilmesini önler; servikal mukusu kalınlaştırıp spermlerin rahim içine geçişini önler; tubal peristaltik hareketleri bozar.
Kimler Kullanmamalı?
-35 yaş üzeri günde 15’den fazla sigara içenler,
-Arteryel kardiyovasküler hastalık çoklu riskleri olanlar, (ileri yaş, sigara, diyabet, hipertansiyon)
-Hipertansiyon, (sistolik 160 ve üzeri, diastolik 100 ve üzeri)
-Venöz tromboemboli öyküsü,
-İskemik kalp hastalığı olanlar,
-Felç öyküsü olanlar,
-Komplike kalp kapak hastalığı olanlar, (pulmoner hipertansiyon, atriyal fibrilasyon riski varsa, subakut bakteriyel endokardit varsa)
-Devam eden Meme kanseri varsa,
-Ciddi dekompanse siroz varsa,
-Hepatoselüler adenom veya malign hepatom varsa,
-Auralı migren varsa,
-Şeker hastalığı 20 yıldan uzun bir süredir varsa veya nefropati, retinopati veya nöropati ile birlikte seyreden şeker hastalığı varsa,
kombine estrojen ve progesteron içeren doğum kontrol hapları kesinlikle kullanılmamalıdır.
Sigara İçenler Doğum Kontrol Hapı Kullanabilir mi?
Tercihen başka metotlar tercih edilmeli. Başka metot kullanmayanlarda günde 15 den az sigara içenler ve 35 yaş altı olanlar ancak riskini bilerek kullanabilirler. 
Doğum Kontrol Hapları ile Kilo Alır mıyım?
Hayır; Kombine doğum kontrol hapları kilo yapmaz. Özellikle su tutucu etkisi olmayanlar için ödeme bağlı kilo alma etkisi de yoktur.
Doğum Kontrol Hapları Psikolojiyi Etkiler mi?
Yüksek dozlar hariç; 35mcgr ve daha düşük doz estrojen hormon içerenleri belirgin mood değişimi yapmaz.
Doğum Kontrol Hapları ile Libido Azalır mı?
Kullananların %15’inde çok az azaltma etkisi olabiliyorken %22’si de muhtemelen gebe kalma psikolojisi ortadan kalkacağı için kullanırken libidonun arttığını belirtmişler. 
Doğum Kontrol Haplarını Kısır yapar diyorlar doğru mu?
Hayır kesinlikle doğru değil. Doğum kontrol hapları kısır yapmaz. Örneğin bazı hastalarda tüp bebek yapmadan bir önceki ayda bile bir ay doğum kontrol hapı verip sonraki adetin 2. günü tedaviye öyle başlıyoruz.
Doğum Kontrol Hapını Bırakınca Hemen Hamile Kalabilir miyim?
Hap bırakıldıktan ortalama 32 gün sonra adetler ve doğurganlık başlar. Bu süre maximum 90 güne uzayabilir.
Emziren Anneler Doğum Kontrol Hapı Kullanabilir mi?
40 çıktıktan sonra emziren anneler sadece progesteron içeren doğum kontrol hapı kullanılabilir. Kullanımında sütte azalma olmaz. 
Kombine estrojen progesteron hapların anne sütünde azaltma etkisi olabilir. Bu yüzden bebeğin sadece anne sütüyle beslendiği ilk 6 ay kombine estrojen progesteron haplar kullanılmamalıdır. Bebek 6 ayı doldurduktan sonra ek gıdalara başlandığı için; emziren anneler eğer isterlerse kombine estrojen progesteron hapa geçebilirler.
Doğum sonrası sütü kesilip emziremeyen anneler ise kombine estrojen progesteron haplarına başlamak isterlerse venöz pıhtı –tromboemboli riskinden dolayı ancak ilk 42 günden sonra haplarına başlayabilirler.
Düşük Sonrası Korunmada Doğum Kontrol Hapının Yeri Nedir?
İlk 3 ay düşüklerden sonra estrojen ve progesteron kombine doğum kontrol hapları hemen başlanabilir. 12-20 hafta arası düşüklerden sonra ise bilinen bir yasak olmamakla birlikte vaka bazlı düşünüp doktorunuza danışmanız daha doğru olur.
Doğum Kontrol Haplarına Adetin Hangi Günü Başlanmalı?
Hapa adetin ilk 5 günü içinde başlanılmalı. Kullanıma başlanması eğer 5. günü geçer ise ilk 1 hafta mutlaka prezervatif de kullanılmalı. 
Doğum Kontrol Haplarına Başlarken İlk Gün mü Daha İyi? Yoksa 3. Gün mü? -veya 5. Gün mü?
Doğum Kontrol Haplarına ilk başlarken ilk gün başlanması maximum koruma sağlar.
Doğum Kontrol Hapları Hangi Saatte Alınmalıdır? Sabah mı? Akşam mı?
Hapların en etkili olabilmesi için her gün aynı saatte alınmalıdır. Sabah yada akşam alınması önemli değildir.
Doğum Kontrol Haplarının Saati 3 saat ve Üzeri Şaştı? Korunmam Zafiyete Uğrar mı?
Kombine estrojen progesteron içeren haplarda zafiyet olmaz. Sadece  progesteron içeren haplarda ise etki mekanizması farklı olduğundan 2 gün prezervatif ile ek korunma sağlanmalıdır.
Doğum Kontrol Hapları Ne Kadar Korur?
Düzenli kullanılıp kullanılmamasına bağlı olarak %93-99.7 arasında korur.
Doğum Kontrol Haplarının Yan Etkileri Nelerdir?
Bulantı, meme hassasiyeti ve baş ağrısı gibi erken yan etkileri %10 görülür. Bu yan etkiler yeni nesil haplarda oldukça düşük olup; ilk aydan sonraki kullanımlarda kendiliğinden düzelirler.
Lekelenme ve ara kanamalar ilk ay %50 civarında görülebilirken; sonraki aylarda hızla düzelmeye başlar.
Uzun süre kullanımda da nadiren rahim içi dokusu atrofisine bağlı kanamalar görülebilir.
Çok düşük doz estrojen içeren haplarda veya sadece progesteron içeren haplarda bazen rahim içi endometriyum dokusu kalınlaşamamasına bağlı adet olamama olabilir; ama koruyuculuk devam eder.
Doğum Kontrol Hapı Kanser Yapıyor Diyorlar Doğru Mu?
Hayır; Kombine estrojen ve progesteron içeren doğum kontrol hapları totalde kanser riskini attırmaz. Tam tersine Doğum kontrol hapları yumurtalık kanseri, rahim kanseri ve kolorektal kansere karşı 30 yıla yakın bir koruyuculuğu vardır; bunların görülme sıklığını azaltır. 
Kombine estrojen ve progesteron içeren doğum kontrol hapları kullanırken meme kanseri ve rahim ağzı kanseri olma ihtimali geçici olarak artar. Lakin hapın bu etkisi hapı bıraktıktan 5 yıl sonra sona erer.
Doğum Kontrol Hapını İçmeyi Unuttum Ne Yapmalıyım?
Doğum Kontrol Hapımı içmeyi bir gün Unuttum; Ne Yapmalıyım?
Hatırladığınız anda hemen unuttuğunuz hapı alın. Tek hap unutma ile yumurtlama başlamaz. Bu durumda koruyuculuk devam eder. Korunmak için başka ek bir şey yapılmasına gerek yoktur.
İki veya Daha Fazla gün Doğum Kontrol Hapı İçmeyi Unuttum; Ne Yapmalıyım?
-Doğum kontrol hapına kaldığınız yerden devam edip; ilk 1 hafta ek olarak prezervatif kullanılmalıdır.
-Eğer iki veya daha fazla doğum kontrol hapı adetin ilk haftası unutulduysa ve korunmasızı ilişki yaşandıysa ertesi gün hapı da kullanılabilir.
- Eğer iki veya daha fazla doğum kontrol hapı adetin 3. Haftası yani paketin 15.-21.tabletleri arası unutulduysa; haplar (21 hap içeren doğum kontrol hapları için) bitirilmeli ve ara vermeden bir sonraki pakete devam edilmelidir. 28 tablet içeren haplarda ise son 4-7 plasebo hap alınmadan sıfır yeni bir kutuya başlanılmalıdır. Eğer yeni bir kutuya başlanılamıyor ise hasta 7 gün boyunca bir sonraki sıfır yeni kutuya başlayana kadar prezervatif ile de korunmalıdır.
Aynı Gün Doğum Kontrol Hapı Aldığımı Unutup 2 Hap Aldım Ne Yapmalıyım?
Hapı ertesi günde almamazlık sakın yapmayın. Kalan paketi günde bir kullanmaya devam edin. Bu ay hap bir gün erken bitecek o kadar.
Doğum Kontrol Hapı Kullanırken Hamile Kaldım Bebeğimde Bir Sakatlık Olur mu?
Hayır, kombine estrojen progesteron doğum kontrol hapı kullanırken gebe kalındığında bir sakatlık olmaz. Eken gebelikte bir sıkıntı yaratmaz düşüğe neden olmaz.
Doğum Kontrol Haplarını Kaç Yaşıma Kadar Kullanabilirim?
Sağlıklı, normal kilolu ve sigara kullanımı yok ise hapı menopoza kadar 50-51 yaşına kadar kullanabilirsiniz. Sadece gebelik istendiğinde bırakırsınız.
Ergenliğe Geçiş Döneminde Olan Adet Düzensizlikleri İçin Doğum Kontrol Haplarına Kaç Yaşlarından İtibaren Başlanılabilir?
Ergenliğe geçiş dönemi adet düzensizlikleri için ise 15 yaş ve üzerinde haplara başlanılabilir.
Uzun Süredir Hap Kullanıyorum. Hap Kullanırken Yılda 1-2 Ay Ara Vermem Gerekiyor Mu?
Hayır ara verilmesine gerek yoktur. Ara vermeden uzun yıllar kullanabilirsiniz.
Doğum Kontrol Haplarının Kullanımında Yıllık Kontroller Gerekli mi?
Haplar için değil ama tüm kadınların mutlaka yılda bir kez jinekoloji muayene ve smear kontrollerini yaptırmasını öneriyoruz. 40 yaş üzerinde tüm kadınların yılda 1 kez mutlaka mamografi, meme ultrasonu ve meme muayenesi yaptırmalarını öneriyoruz.