Serdar Kaya / Sağlık Olsun

Covid-19 pozitif ise doğum nasıl, ne zaman, ne şekilde olmalıdır?

Serdar Kaya / Sağlık Olsun

  • 2151

Bulgusu olmayan veya hafif bulguları olup ciddi seyretmeyen hastalarda:
Genel olarak Covid-19 ‘dan şüphelenilen veya Covid-19 tanılı olup; bulgusu olmayan veya hafif bulguları olup ciddi seyretmeyen hastalarda doğum şekli ve yönetimi değiştirilmemelidir. 
Yenidoğana vajinal doğumda Covid-19 bulaşma ihtimali zayıf olup; Sezeryan ile doğum da yenidoğana bulaş riskini değiştirmez. 
Vajinal akıntılarda ve amnion sıvısında Covid-19 çok nadiren saptandığı için Covid-19 ‘dan şüphelenilen veya Covid-19 tanılı bulgusu olmayan veya hafif bulguları olan hastalarda gebelerde vajinal muayene yapılmasında veya su kesesinin açılmasında da bir sakınca yoktur.  
Doğum şekli ne olmalıdır?
Covid-19 pozitif olan gebelerde doğum şekli vajinal doğum da olur; sezeryan da olur.
Bulgusu olan ve hastalığın ciddi seyretme ihtimali olan hastalarda:
Covid-19 ‘dan şüphelenilen veya Covid-19 tanılı olup; bulgusu olan ve hastalığın ciddi seyretme ihtimali olan gebelerde doğum şekli ve yönetimi bebeğin doğum sonrası yaşam şansı iyi olan bir zamanda suni sancı veya sezeryan ile planlanmalıdır. 
Her gebeye kendine özel risk faktörleri gözetilerek o hastaya göre kişiselleştirilmiş ayrı ayrı kararlar verilmelidir. 
Semptomatik hastalar zaman geçtikçe bulguları kötüleşeceğinden dolayı doğum yaptırılması ciddi avantajdır. Özellikle Covid-19 hastalığın ikinci haftasında daha ciddi seyreder. Doğum zamanlaması açısından bu durum özellikle gözetilmelidir.
Doğum şekli ne olmalıdır?
Vajinal doğum da olabilir, sezeryan da olabilirse de ameliyathanede veya yoğun bakımda entübe ? (solunum destek cihazına bağlı) hastaların örneğin uzamış bir eylemden dolayı ameliyathane veya yoğun bakımda vajinal doğum yapılabilirliği çok zorlaşacağından genellikle sezeryan tercih edilmelidir.  
Anestezi şekli ne olmalıdır?
Epidural veya spinal anestezi yapılmasında sakınca yoktur. Acil durumlarda viral yayılım ihtimalinde dolayı genel anestezi daha uygundur. 
Ten tene temas ve geç kord kesilmesi yapılabilir mi?
Yenidoğan bebeğe ten tene temas ve geç kord kesilmesi bebeğe bulaşma ihtimalini çok değiştirmediğinden yapılmasında sakınca yoktur. Bu esnada annede cerrahi maske takılı olmalı ve el hijyenine dikkat edilmelidir.
Doğum öncesi rutin Covid-19 test bakılmalı mı?
Her yerde değil ama özellikle Covid-19 çok yaygın görülmeye başlanılan yerlerde doğum öncesi 72 saat içinde Covid-19 test bakılması faydalıdır.  
Bu süreçte kimlerde Covid-19 enfeksiyonu düşünülmelidir?
Ateş, solunum güçlüğü ve saturasyon düşüklüğü olan doğum öncesi ve sonrası tüm gebelerde Covid-19 düşülerek test tutulup, araştırılıp tedavi protokolü de ona göre planlanmalıdır. 
Bu süreçte; antikoagulan pıhtı önleyici tedaviler hastalığın ciddiyeti ile doğru orantılı olarak kullanılmalıdırlar.
Ağrı kesici ve ateş düşürücü olarak parasetamol uygun ajan olup; non-steroid antienflamatuar ilaçların kullanılması sakıncalı olabilir. 
Covid-19 aşılanma doğum sonrası rutin yapılmalı mı?
Doğum sonrası emziren annelerde aşılanma önerilmektedir. Özellikle şeker hastalığı, kilo ve kalp hastalığı olanlar aşılamada öncelikli olmalıdır. 
Covid-19 aşılanma gebelik sürecinde rutin yapılmalı mı?
Gebeliğin ilk 3 ayından sonra gebelerin aşı olmasında bir sakınca yoktur. Hem hastalık, hem de aşı yeni olduğundan gebelerde illa ki Covid-19 aşısı yapılması zorunluluğu da yoktur; ki bu durum gebelerde ilk 3. aydan sonra Covid-19 aşısının isteğe bağlı yapılmasına bırakılmıştır.  
Covid-19 şüphesi veya tanısı olan anneden doğan bebeklerde Covid-19 test bakılmalı mı?
Doğum sonrası bebeklerden ilk 24 saat ve negatif gelirse 48. saatte PCR ile Covid-19 testleri bakılmalıdır. 48. saat de negatif gelirse bebek o zaman taburcu edilebilir.  
Covid-19 annenin emzirmesinde sakınca var mıdır? 
Yenidoğana annesinden Covid-19 bulaş riski düşüktür. Anne sütünde Covid-19 virusu nadiren gösterilmişse de bu durumun bulaşma özelliği gösterilememiştir. Yani Covid-19 annenin bebeğini emzirmesinde sakınca yoktur.  
En büyük bulaş yolu damlacık yolu ile olduğundan; anne emzirirken maske takmalı ve el hijyenine çok dikkat etmelidir. 
Emzirme harici zamanlarda bebeğin ayrı odada tutulması veya aynı odada uygun mesafe (2 metre) ve küvez içi tutulması arasında da bulaş açısından bir fark yoktur. 
Sonuç olarak; Covid-19 sayılarının artmaya başladığı ve aşılanmanın yaygınlaşmaya başladığı bu günlerde güncel bilgileri hatırlatarak sürece hazırlıklı olunması faydalıdır. Ateş, solunum güçlüğü ve saturasyon düşüklüğü olan herkeste Covid-19 dan şüphelenilip gerekli önlemler erkenden alınmalıdır. 

Yazarın Diğer Yazıları