Bebek Akciğer Geliştirme İğnesi Neden Önemlidir ve Kime Ne Zaman Yapılmalıdır?

Anne karnındaki bebeğin akciğer gelişimi 26. gebelik haftasından itibaren başlamaktadır. Bu haftada ilk olarak alveoller gelişir ve sürfaktan üretimi aktifleşir. Sürfaktan olarak ifade edilen bu madde, akciğerlerin işlevselliğinde ve solunum yapılabilmesinde önemli rol oynar.  Anne karnındaki bebeğin gelişim süreci 40. haftaya kadar devam eder ve 36. gebelik haftasından önce gerçekleşen doğumlara erken doğum denir.  Erken doğan bebeklerde öncelikle RDS (Solunum Güçlüğü sendromu)’na bağlı riskler mevcuttur. Diğer önemli risklerden bazıları da kafa içi interventriküler kanama, barsaklarda nekrotizan enterokolit, sepsis ve yenidoğan kayıpları olup; bu riskler erken doğum öncesi yapılacak olan 2 doz bebek akciğer geliştirme iğneleri ile %50 azaltılabilir. Bu iğneler ayrıca daha stabil bir doğum sonrası kan dolaşımı sağlarlar. 
Bu iğnelerin olumlu etkinliği, yapıldıktan 6 saat içinde görülmeye başlamaktasdır; Akciğer geliştirme iğnelerinin yapılmasından ilk 24 saatten daha az süre içinde iğnelerin etkinliği tam olmayıp; iğnelerin maksimum etkinliği ise ilk dozdan 2-3 gün sonrasında olur. 7. Günden sonra ise iğnelerin etkinliğinde azalmalar olur.
Yapılan çalışmalara göre erken doğum tehdidi ile bebek akciğer geliştirme iğneleri yapılan hastaların %40’ının doğumu term dönemde vaktinde olmuştur. Ayrıca görülmüştür ki bebek akciğer geliştirme iğneleri yapılan hastaların %53’ü iğne sonrası ilk 1 haftada doğum yapmamıştır. 

Doğumun 2 İle 7 Gün Arasında Olması Muhtemel Hastalar Kimlerdir?
-    3cm ve üzeri rahim açıklığı olanlar, 
-    Su gelmesi
-    Ciddi preeklampsisi (gebelik zehirlenmesi) olan 
-    Kanamalı plasenta previası (bebeğin eşinin aşağıda olması) olan
-    48 saat içinde doğum veya sezeryan başlatılması ile erken doğum yapacak hastalardır.

Bebek Akciğer Geliştirme İğnelerinden Hangi Hafta Gebelikler En Çok Fayda Görür?
23.hata ile  34.hafta arası gebelikler en çok fayda görür
34-37 hafta arası gebeliklerin fayda zarar oranları ise henüz tartışmalıdır. Genel yaklaşım yapılmaması yönünde olsa da yapılmasını savunanlar da vardır. Bu dönemde olası faydaları geçici hafif solunumsal problemleri ve yeni doğan yoğun bakım yatış ihtiyacında azalma olup; olası zararları da ileriki yılarda bazı nörolojik gelişimsel problemler yaşama ihtimalinde olası bir risk artışı şeklinde bazı çalışmalar bildirilmiş olmasıdır. Bu dönemde hasta bazlı karar verip tüm ihtimalleri hasta ile konuşup bilgilendirmek daha sağlıklı olacaktır.

Bebek Akciğer Geliştirme İğneleri İlk Doz Yapıldı ve Hasta Fayda Görmediyse İkinci Doz Yapılmalı mıdır? 
Eğer ilk doz 28 hafta altında yapıldı ise ve 2 hafta süre geçti ise ve 7 gün içinde doğum olma ihtimali kuvvetli ise 2. Doz bebek akciğer iğnesi yapılmalıdır. Bu 2. Sefer yapılan bebek akciğer geliştirme iğnesi orijinali gibi 24 saat ara ile 2 doz yapılabildiği gibi sadece tek doz da tercih edilebilir.   

Sonuç olarak; Bebek akciğer geliştirme iğnelerinin 7 gün içinde erken doğum yapma ihtimali yüksek olan gebeliklerde hayat kurtarıcı olabileceği unutulmamalı; ve erken doğum ihtimali az olan hastalarda yapılacak olan aşırı hassas tedavilerin de gelecekteki olası yan etkilerinin de gözetilerek fayda zarar oranları hasta ile konuşulup bilgilendirerek tedavi için ortak karar verilmesi daha uygun bir yaklaşım olacaktır.