Bartholin Bezi Kisti ve Apsesi

Bartholin bezleri çift taraflı olarak vajina ağız kısmında bulunur. Bartholin bezinin ana işlevi, ilişkide vajinal ve vulvar kayganlığı sağlamak için mukus salgılamaktır. 
Her bir Bartholin bezi yaklaşık 0,5 cm büyüklüğündedir ve 2,5 cm uzunluğundaki bir kanala küçük mukus damlaları akıtır. Bezler, labia majoranın arka kısımlarına kadar derindedir. Kanallar, vajina ağzının her iki tarafında, saat dört ve sekiz konumlarında vulvar vestibüle açılır.
Bartholin kanallarının tıkanması ile oluşan Bartholin kitleleri kistler veya apseleri vulvanın en yaygın patolojileridir. Bartholin bezi benign tümörleri ve karsinomları nadir olup 40 yaş üzerinde postmenapozal hastalarda, solid kitlelerde, kitle çevre dokuya fikse ise ve tedaviye rağmen kitle yanıt vermiyor veya kötüleşiyor ise daha çok akla gelmelidir ve o zaman patolojik tanısı gereklidir.
 
Bartholin kisti:  Bartholin kanalının ağzı tıkanırsa, bez tarafından üretilen mukus birikir ve tıkanmanın proksimalinde kistik dilatasyona yol açar. Tıkanmaya genellikle lokal veya yaygın vulvar ödem neden olur. Bartholin kistleri genellikle sterildir. 
Bartholin apsesi: Tıkanmış bir Bartholin kanalı enfekte olabilir ve apse oluşturabilir. En yaygın patojen Escherichia coli olup; Staphylococcus aureus, Grup B Streptococcus, Enterococcus ve Bacteroides spp birlikteliği ile çoklu polimikrobiyal etkenler ve Neisseria gonorrhea ve Chlamydia trachomatis gibi cinsel yolla bulaşan enfeksiyonlar da sebep olabilir.
Risk faktörleri var mı?
Bartholin kistleri ve apseleri için belirlenmiş bir risk faktörü bulunmamakla birlikte, önceki bir Bartholin kisti veya apsesi nüks için bir risk faktörüdür.

Bartholin Kisti veya Kitlesi Tanısı:
Şüpheli bir Bartholin kitlesinin değerlendirilmesi, tıbbi öykü, pelvik muayene ve sıklıkla kist içeriğinin kültürünü (apse durumunda) içerir. Bartholin kitlesinin değerlendirilmesinde görüntüleme çalışmalarının rolü yoktur. Ayrıca sistemik enfeksiyondan şüphelenilmiyorsa kan testlerinin de bir rolü yoktur. Bartholin kisti veya apse teşhisi kliniktir ve aşağıdaki fizik muayene bulgularına dayanır.
 
Bartholin Kisti: Bartholin kanalı ve bezi bölgesinde vajinal girişin arka tarafında yumuşak, hassas olmayan bir kitledir. Bartholin kisti tipik olarak ağrısızdır ve asemptomatik olabilir. Çoğu Bartholin kisti, rutin bir pelvik muayene sırasında veya hastanın kendisi tarafından tespit edilir. Daha büyük kistler, tipik olarak cinsel ilişki, oturma veya yürüme sırasında rahatsızlığa neden olabilir. Hastalar ayrıca semptomların yokluğunda bile bir kistin varlığını şekil bozucu bulabilir. 
Bartholin Apsesi: Bartholin kanalı ve bezinin bulunduğu yerde yumuşak, hassas, sıcak veya dalgalı bir kitle; eritem, ödem ve/veya işaret de mevcut olabilir. Ağrı ön plandadır. Bartholin apseleri tipik olarak, hastaların yürümeyi, oturmayı veya cinsel ilişkiye girmeyi zor veya imkansız buldukları kadar şiddetli ağrı ve şişlik ile kendini gösterir. Vakaların %20’sinde ateş de eşlik edebilir. 

Bartholin Bezi Kisti veya Apsesi Tedavisi:
Bartholin bezinin bir kisti veya apsesinin tedavisi için birçok tedavi seçeneği mevcuttur. 
İnsizyon ve drenaj, marsupiyalizasyon ile yolu açık tutmak, kist veya apse içeriğinin sürekli drenajını sağlamak ve nüks riskini azaltabilir. Daha az kullanılan teknikler arasında gümüş nitrat yerleştirilmesi yer alır.
     
Tekrarlayan Bartholin apsesi, çevre dokularda selülit, gebelik, bağışıklık sistemi baskılanması veya metisiline dirençli S. aureus (MRSA) pozitifliği veya risk faktörleri ve sistemik enfeksiyon belirtileri (örneğin ateş, titreme) durumlarında antibioterapi mutlaka verilmelidir. 
Bartholin kisti veya apsesi hastalığının tekrarlama potansiyeli yüksek olduğu da bilinmelidir. 

Kesin tedavi, Bartholin bezi ve kanalının çıkarılmasıdır.