Diyetlerin Zihin ve Ruh Sağlığı Üzerindeki Etkileri: Dengeli Yaklaşımın Önemi ve Öneriler
Seray Aksoy - Klinik Psikolog
- 519
Günlük yaşamda sağlıklı kalabilmek amacıyla çeşitli diyetler yapılır. Kimi zaman kilo almak bazen de kilo vermek uygulanan diyetlerin en temel hedefleridir. Beslenme alışkanlıklarının fiziksel sağlık üzerindeki öneminden sıkça bahsedilse de çoğunlukla diyetlerin zihin ve ruh sağlığı ile ilişkisi göz ardı edilir. Fakat diyet yapmanın fiziksel sağlığın yanı sıra ruh sağlığı üzerinde de birçok farklı etkisi vardır. İşte bunlardan bazıları:
1. Sıkı kısıtlamaların olduğu diyetler kişideki stres ve anksiyete düzeylerini arttırabilir. Açlık hissi duygusal dengesizliğe sebep olabilir. Bu durum kişinin daha öfkeli ve/veya mutsuz hissetmesine yol açabilir.
2. Özellikle bir beslenme uzmanı tarafından verilmemiş; kişinin kendi kendine uyguladığı aşırı sıkı diyetler bireylerin kontrolsüz yemesine sebep olarak yeme bozukluklarına sahip olma riskini arttırabilir.
3. Sağlıksız diyetler kişinin sahip olduğu beden algısını olumsuz açıdan etkileyebilir. Olumsuz beden algısına sahip bireyler kendilerini yetersiz, suçlu ve mutsuz hissetmeye daha meyillidir.
4. Düşük enerji alımı odaklanma, hafızayla ilişkili problemler ve konsantrasyonda bozulmaya sebep olabilir. Bu durum bireylerin akademik ve/veya iş performansını olumsuz etkileyebilir.
5. Yetersiz beslenme yüzünden oluşan açlık hissi beraberinde uykusuzluğu getirebilir. Uzun süre uykusuz kalmak psikolojik sağlığı negatif yönde etkileyebilir.
6. Diyetle birlikte hedeflenen sonuçlara ulaşılmadığında kişi kendini başarısız ve yetersiz hissedebilir.
Tüm bunlar göz önünde bulundurulduğunda diyet fiziksel sağlığın yanında ruh sağlığı üzerinde de birçok etkiye sahiptir. Sağlıklı bir yaşam için diyet yapılsa da sağlığın bir bütün olduğu unutulmamalı; ruhsal sağlığın da fiziksel sağlık kadar önemli olduğu benimsenmelidir. Bireyler sosyal medyada karşılaştıkları aşırı kısıtlamalar içeren diyetleri uygulamak yerine beslenme sağlığı uzmanları tarafından kişinin ihtiyaçlarına uygun oluşturulmuş diyetleri uygulamalıdırlar. Aksi takdirde bir bütün olarak sağlıkları riske girebilir.