Dikkat Eksikliği ve Hiperaktivite Bozukluğu Nedir?
Seray Aksoy - Klinik Psikolog
- 489
Dikkat eksikliği ve hiperaktivite bozukluğu çocukluk döneminde başlayan; kişinin yaşamı boyunca devam edebilen nörogelişimsel bir bozukluktur. Belirtiler 3 ana başlıkta incelenebilir:
1. Dikkatle ilişkili sorunlar (odaklanma güçlüğü):
Dikkat eksikliği olan çocuklar genellikle halk arasında konsantre olamama dediğimiz durumu yaşarlar. Özellikle öğrenme gerektiren görevlerde çabuk sıkılırlar, aynı görev üstünde dikkatlerini uzun süre sürdüremezler.
Konuşma esnasında sizi dinlemiyormuş gibi görünürler.
2. Hiperaktivite (aşırı hareketlilik): Yaşıtlarıyla kıyaslandıklarında dikkat eksikliği ve hiperaktivite bozukluğu olan çocuklar daha hareketlidirler. Ders esnasında sürekli ayağa kalkarlar; sınıf içinde gezinmek isterler. Kıpır kıpır oldukları için oldukları yerde durma konusunda güçlük yaşarlar. Hatta bazen bu yüzden aileleri ve çevresindeki insanlar tarafından çocuklara ‘‘yaramaz’’ etiketi takılır. Fakat aslında durumun yaramazlıkla ilgisi yoktur.
3. Dürtüleri kontrol etme güçlüğü: Bu rahatsızlığa sahip çocuklar akıllarına gelen düşüncelerin sonuçlarını etraflıca değerlendirme konusunda sorun yaşarlar. Düşündüklerini direkt eyleme geçirirler. Sıralarını beklemezler, akıllarına gelen ilk düşünceyi hemen söyleyebilirler.
Diğer belirtileri nelerdir?
Uyku problemleri
Zaman yönetiminde zorluk yaşama
Görevleri erteleme
Bir işi tamamlamada güçlük çekme
Ekran karşısında çok fazla zaman harcama (bilgisayar oyunları, TV izleme)
Hızlı sıkılma
Ödev yapmak istememe
Verilen görevleri duymuyormuş gibi davranma
Unutkanlık
Deneme sınavlarında konuyu bildikleri halde yanlış yapma
Sosyal alanlarda problemler yaşama (arkadaşlıkları sürdürmekte zorluk, zorbalığa uğrama)
Öfke problemleri
Saldırganca davranışlar
Dikkat eksikliği ve hiperaktivite bozukluğu ciddiye alınması ve gerekli uzmanlar tarafından tedavi edilmesi gereken gelişimsel bir rahatsızlıktır. Tedavi edilmediğinde birey hayatının birçok alanında zorluk yaşayabilir. Bu zorluklar kişiyi sosyal, mesleki ve akademik açılardan olumsuz etkileyebilir; kişinin işlevselliğini bozabilir.