Malvarlığına Karşı Suçlar
AVUKAT YUDUM SÖĞÜT
- 1531
Merhabalar. Geçtiğimiz haftalarda malvarlığına karşı suçları incelemeye başlamıştık. Bu hafta da malvarlığına karşı suçları incelemeye devam edeceğiz.
Geçtiğimiz haftalarda da belirttiğimiz gibi, Malvarlığına Karşı Suçlar, 5237 sayılı Türk Ceza Kanunu’nun (TCK) onuncu bölümünde düzenlenmiştir. (madde 141 - madde 169) Malvarlığına karşı suçlar başlığı altında hırsızlık, nitelikli hırsızlık, suçun gece vakti işlenmesi, daha az cezayı gerektiren haller, malın değerinin az olması, kullanma hırsızlığı, zorunluluk hali, yağma, nitelikli yağma, daha az cezayı gerektiren hal, mala zarar verme, mala zarar vermenin nitelikli halleri, ibadethanelere ve mezarlıklara zarar verme, hakkı olmayan yere tecavüz, güveni kötüye kullanma, bedelsiz senedi kullanma, dolandırıcılık, nitelikli dolandırıcılık, daha az cezayı gerektiren hal, kaybolmuş veya hata sonucu ele geçmiş eşya üzerinde tasarruf, hileli iflas, taksirli iflas, karşılıksız yararlanma, şirket veya kooperatifler hakkında yanlış bilgi, suç eşyasının satın alınması veya kabul edilmesi, bilgi vermeme, şahsi cezasızlık sebebi veya cezada indirim yapılmasını gerektiren şahsi sebep, etkin pişmanlık, tüzel kişiler hakkında güvenlik tedbiri uygulanması başlıkları yer almaktadır.
Malvarlığına karşı suçlardan biri olan yağma suçunu, bu suçun nitelikli hallerini ve daha az cezayı gerektiren hâllerini içerir maddeleri (madde 148 - madde 150) ele almıştık. Bu hafta da mala zarar verme suçunu, mala zarar vermenin nitelikli hallerini, ibadethanelere ve mezarlıklara zarar verme suçunu ve hakkı olmayan yere tecavüz suçunu içerir maddeleri (madde 151 - madde 154) inceleyeceğiz.
TCK m. 151’de düzenlenen mala zarar verme suçu için düzenleme;
‘’ (1) Başkasının taşınır veya taşınmaz malını kısmen veya tamamen yıkan, tahrip eden, yok eden, bozan, kullanılamaz hale getiren veya kirleten kişi, mağdurun şikayeti üzerine, dört aydan üç yıla kadar hapis veya adlî para cezası ile cezalandırılır. (2) (Mülga:9/7/2021-7332/17 md.)’’ şeklindedir.
TCK m. 152’de düzenlenen mala zarar vermenin nitelikli halleri için düzenleme;
‘’(1) Mala zarar verme suçunun;
a) Kamu kurum ve kuruluşlarına ait, kamu hizmetine tahsis edilmiş veya kamunun yararlanmasına ayrılmış yer, bina, tesis veya diğer eşya hakkında,
b) Yangına, sel ve taşkına, kazaya ve diğer felaketlere karşı korunmaya tahsis edilmiş her türlü eşya veya tesis hakkında,
c) Devlet ormanı statüsündeki yerler hariç, nerede olursa olsun, her türlü dikili ağaç, fidan veya bağ çubuğu hakkında,
d) Sulamaya, içme sularının sağlanmasına veya afetlerden korumaya yarayan tesisler hakkında,
e) Grev veya lokavt hallerinde işverenlerin veya işçilerin veya işveren veya işçi sendika veya konfederasyonlarının maliki olduğu veya kullanımında olan bina, tesis veya eşya hakkında,
f) Siyasi partilerin, kamu kurumu niteliğindeki meslek kuruluşlarının ve üst kuruluşlarının maliki olduğu veya kullanımında olan bina, tesis veya eşya hakkında,
g) Sona ermiş olsa bile, görevinden ötürü öç almak amacıyla bir kamu görevlisinin zararına olarak, İşlenmesi halinde, fail hakkında bir yıldan dört yıla kadar hapis cezasına hükmolunur.
(2) Mala zarar verme suçunun;
a) Yakarak, yakıcı veya patlayıcı madde kullanarak,
b) Toprak kaymasına, çığ düşmesine, sel veya taşkına neden olmak suretiyle,
c) Radyasyona maruz bırakarak, nükleer, biyolojik veya kimyasal silah kullanarak, İşlenmesi halinde, verilecek ceza bir katına kadar artırılır.
(3) (Ek: 18/6/2014-6545/65 md.) Mala zarar verme suçunun işlenmesi sonucunda haberleşme, enerji ya da demiryolu veya havayolu ulaşımı alanında kamu hizmetinin geçici de olsa aksaması hâlinde, yukarıdaki fıkralar hükümlerine göre verilecek ceza yarısından iki katına kadar artırılır.’’ şeklindedir.
TCK m. 153’de düzenlenen ibadethanelere ve mezarlıklara zarar verme suçu için düzenleme;
‘’(1) İbadethanelere, bunların eklentilerine, buralardaki eşyaya, mezarlara, bunların üzerindeki yapılara, mezarlıklardaki tesislere, mezarlıkların korunmasına yönelik olarak yapılan yapılara yıkmak, bozmak veya kırmak suretiyle zarar veren kişi, bir yıldan dört yıla kadar hapis cezası ile cezalandırılır.
(2) Birinci fıkrada belirtilen yerleri ve yapıları kirleten kişi, üç aydan bir yıla kadar hapis veya adlî para cezası ile cezalandırılır.
(3) Birinci ve ikinci fıkralardaki fiillerin, ilgili dini inanışı benimseyen toplum kesimini tahkir maksadıyla işlenmesi halinde, verilecek ceza üçte biri oranında artırılır.’’ şeklindedir.
TCK m. 154’de düzenlenen hakkı olmayan yere tecavüz suçu için düzenleme;
‘’(1) (Değişik: 25/2/2009-5841/1 md.) Bir hakka dayanmaksızın başkasına ait taşınmaz mal veya eklentilerini malikmiş gibi tamamen veya kısmen işgal eden veya sınırlarını değiştiren veya bozan veya hak sahibinin bunlardan kısmen de olsa yararlanmasına engel olan kimseye, suçtan zarar görenin şikâyeti üzerine altı aydan üç yıla kadar hapis ve bin güne kadar adlî para cezası verilir.
(2) Köy tüzel kişiliğine ait olduğunu veya öteden beri köylünün ortak yararlanmasına terk edilmiş bulunduğunu bilerek mera, harman yeri, yol ve sulak gibi taşınmaz malları kısmen veya tamamen zapt eden, bunlar üzerinde tasarrufta bulunan veya sürüp eken kimse hakkında birinci fıkrada yazılı cezalar uygulanır.
(3) Kamuya veya özel kişilere ait suların mecrasını değiştiren kimse hakkında birinci fıkrada yazılı cezalar uygulanır.’’ şeklindedir.
Bu hafta malvarlığına karşı suçlardan biri olan mala zarar verme suçunu, mala zarar vermenin nitelikli hallerini, ibadethanelere ve mezarlıklara zarar verme suçunu ve hakkı olmayan yere tecavüz suçunu içerir maddeleri (madde 151 - madde 154) inceledik. Gelecek hafta malvarlığına karşı suçları açıklamaya devam edeceğiz.
Hepimiz için Hakkın yerini bulduğu günler dilerim. Günümüz güzel geçsin..
Bu Haftanın Sözü : ‘’İyi olmak kolaydır, zor olan adil olmaktır.’’
Victor Hugo
e-mail : [email protected]