
Bir Bayramın Ardından...
Prof. Dr. Nihat Aycan
- 292
Her bayram öncesi trafikle ilgilenen bendeniz dâhil pek çok kişi, kurum trafik
kazalarını önlemek için benzer temennilerde bulunur. Bu Bayramda da uzunca
bir tatil nedeniyle çoğumuz yollara, trafiğe çıktık. Bayramı öncesi şahsım dâhil
pek çok kamu ve özel kurumlarla, meslek kuruluşları ile sivil toplum örgütleri
(STK/NGO) trafik kurallarına uymanın önemine dikkat çekerek, sürücüleri
trafikte yaşanabilecek kazalar konusunda uyarmıştık. Uyarılarımızı da
yolcularınızın bayram sevincini yaşamalarına, kaza yaparak engel olmayın
şeklinde yaptığımız gibi, kazalara sebebiyet vermemek için önemli, ama oldukça
kolay ve uygulanabilir birkaç kural hatırlatması şeklinde de yapmıştık. Örneğin,
aşırı hızdan kaçının. Alkol-uyuşturucu, uyarıcı ve keyif verici maddelerden uzak
durun. Hiçbir sıvıyı, hatta normal sıcaklık dışındaki çok soğuk suyu bile
tüketmeyin. İki saatte bir mutlaka mola verip dinlenin. Emniyet kemerinizi takın
ve ön koltuktakilere de örnek olun! Emniyet kemeri takmayanları uyarın.
Bakımsız araçlarla yola çıkmayın. Bu Bayramda da kural ihlali yapılarak ya da
yukarıda kısaca belirttiğimiz önlemler alınmadığı için neden olunan maddi
hasarla, yaralanma ile hatta ölümle sonuçlanan trafik kazaları maalesef yine çok
fazla sayıda gerçekleşti (47 kişi ölü, 5743 yaralı). Yıllardır söylendi, halen
söyleniyor, muhtemelen gelecekte de söylenecek olan, buna karşın azalması bir
yana, gittikçe artan trafikte kural ihlali ile kazalara neden olma, artık sosyolojik
bir olgu halini almıştır. Dolayısıyla bayramlardaki trafik kazalarını önlemek için
sosyoloji bilimi başta olmak üzere, interdisipliner yaklaşım merkezli önlem/lere
titizlikle uyulmalı, uygulanmalıdır. Her yıl onlarca bilimsel toplantı yapılıp,
konunun interdisipliner şekilde ortaya konulduğunu biliyoruz. Bu yıl 9 Mayıs
2025 günü sivil toplum kuruluşlarının Ankara’da yapacağı Çalıştayda,
Trafikteki kazalar, azaltma, gerekirse önlemenin bilimsel ve pratik yolları gün
boyu ilgili uzmanlarca tartışılacaktır. Teorik bilimsel sonuçların uygulamaya
konulması çok önemlidir. Uyulamaya konulmamış öneri topluma, pratik hayata
yarar sağlamaz. Her bayram öncesi sadece kural ihlali önerileri belirtilse, kazalar
azalacağı yerde artar. Oysa önerileri hayata geçirmek oldukça kolaydır. Bunun
için bilimsel önerileri pratik hayata aktaracak paydaşların trafik ile ilgili
toplantıların sadece açılışıyla sınırlı kalmamaları, tartışmaların yapıldığı tüm
toplantı oturumlarını izlemeleri, gerektiğinde katkı yapmaları ve önerileri
topluma mal edecek uyulama yollarını benimsemeleridir. Şimdiye kadar
katıldığım her trafik panel, Çalıştay ya da kongrede, kural ihlalini önleme
ilkelerini hayata geçirecekler toplantı açılış sonrası toplantıyı terk ettiklerinde,
basın da toplantıyı terk ettikleri görülmüştür. Dolayısıyla trafikte kural ihlali
önerileri, öneriyi sunanların dışında kimse duymamakta ve kimse
bilmemektedir. Medyada belirtildiği gibi, sadece Muğla Emniyet Müdürlüğü
Trafik Tescil ve Denetleme ile Bölge Trafik Şube Müdürlüğü ekiplerince il
genelinde bayram tatilinde yapılmış denetimlerde, binlerce araç denetlenmiş, bu
araçların çoğuna cezai işlem uygulanmıştır. Pek çok sürücünün ehliyetine el
konulurken birçok aracın trafikten men edildiği gerçeği bile trafikte vahim tablo
ile karşılaşmakta olduğumuzu gösterir. Trafik sorununun içinden çıkılmaz bir
hale dönüşmemesi için, denetimler sürdürülürken, trafik bilinci eğitimlerinin
daha da artırılması gerektiği kanısındayım. Bu bayramdaki trafik hatalarını
Kurban Bayramında yapmamak temennisiyle bütün vatandaşlarımıza sağlıklı,
huzurlu ve mutlu günler dilerim.