Moriwaki ''Türkiye Japonya Gibi Kıpkırmızı''
Fethiye Belediyesi'nin daveti üzerine Fethiye'ye gelen Japon Deprem Uzmanı, Yüksek Mimar ve İnşaat Yüksek Mühendisi Yoşunari Moriwaki, Fethiye İşletme Fakültesi salonunda gerçekleştirdiği 'Türkiye'de deprem gerçeği ve Fethiye' konulu konferansta Türkiye ve Japonya haritalarını gösterip her ikisi de gördüğünüz gibi kıpkırmızı. Türkiye'de 81 ilin yüzde 55'i birinci derece deprem bölgesinde. Binaların ise yüzde 67'si kaçak. Deprem anında herkes kaçıyor. Kaçmaya gerek yok yeter ki önceden hazırladığınız yaşam üçgenine sığınmanız gerekir. Ben Türkiye'de Marmara depremini hissettim. Komşular kaçışıp panik yaşadı. Kaldığınız bina güvenli ise kaçmanıza gerek yok. Sadece tedbirli olmanız yeterli' dedi.
Fethiye İşletme Fakültesi salonundaki ‘Türkiye’de deprem gerçeği ve Fethiye’ konulu konferansa konuşmacı olarak katılan Japon Deprem Uzmanı Yoşunari Moriwaki ilginç tespitlerde bulundu. Konferansı Fethiye Belediyesi Başkan yardımcısı Güzide Özkaya, Ak Parti Fethiye İlçe Başkanı Bekir Eser, Fethiye Ticaret ve Sanayi Odası başkanı Osman Çıralı, Fethiye’deki Sivil Toplum Kuruluşları başkan ve üyeleri, AKUT Fethiye ekibi ile öğrenciler ve vatandaşlar izledi. Japon Deprem Uzmanı Yoşunari Moriwaki Türkçe olarak birbirinden değişik örnekler sıraladığı deprem ve önlemleri konusundaki sunumu sırasındabazı öğrencilerin uyuduğu gözlendi. Japon Deprem Uzmanı Moriwaki; Türkiye’de 81 ilin yüzde 55’i birinci derece deprem bölgesinde bulunuyor. 18 milyonu aşan yapı stokunun yüzde 67’si kaçak. 2019 itibari ile Türkiye’de bazı tedbirler alınmaya çalışılıyor. Fethiye olarak baktığım zaman burada fazla dik ve yüksek katlı binalar bulunmuyor. Burada binalar 3-4 kat Türkiye ile Japonya arasında deprem felaketlerini önleme açısından farklılıklar var. Japonya’da ayda bir kez mutlaka tatbikatlar yapılır. Türkiye’de ise yılda bir kez anca yapılıyor. Türkiye’de de tatbikatların hemen her ay yapılarak herkesin bilinçlenmesi gerekiyor. Özellikle ilk okullarda her ay tatbikat yapılmalı. Lise ve üniversitelerde kamu teşkilatlarında yılda bir kez yapılması yeterli’ ifadelerini kullandı. Türkiye’de Marmara ve Ege bölgesinin deprem kuşağı içerisinde bulunduğunu her an depremin olabileceğini depremi önceden kestirmenin mümkün olmadığını söyleyen Moriwaki
''Türkiye’de izinsiz yani kontrolsüz bina çok. Tabi insanız hata olabilir ama kontrol yapmak lazım. Belediyeler yapıları kontrol etmeli. 2011 yılında Japonya’da, Van’da deprem oldu. Ertesi sene Fethiye’de de deprem oldu. ” dedi.
Deprem’den korunma yollarını anlatan Morivaki, ‘yaşam üçgenine’ dikkat çekti. Morivaki, “Kapı girişleri ile merdivenler tehlikelidir. 1998 yılında yapı yönetmeliğinde bir değişiklik oldu. Bunun Japonya ile çok farkı yok. Türkiye Japonya’daki kadar çok büyük deprem görmüyor. Japonya’da en fazla 9, Türkiye’de 7.9 şiddetinde deprem oluyor. Türkiye’de Japonya gibi çok donanımlı yapılara gerek yok ancak Türkiye’de doğru düzgün yapılar yapılması gerekiyor. 1998 yılından sonra yapılan binalarda –ana müteahhit tam yaptıysa- çok sorun yok. Japonya’da masanın altında korunuruz çünkü bizde bina çökmüyor. Japonya’da yüzde yüz kaçak bina yok. Bina içinde yukardan her hangi bir dekor, avize, klima düşmesine karşı masa altına girilir. Ama maalesef Türkiye’nin yüzde 67’si kaçak bina. Deprem esnasında yatağın yanında yaşam üçgeni oluşturmak gerekiyor. 1999 depreminde bu yaşam üçgeni oluşturup hayatta kalan çok insan var. Mutlaka yatmadan önce yanımızda su toza karşı maske ve bir düdük bulundurmalıyız. Bir insan susuz 3 gün yaşayabilir. Yatak odasında ise mutlaka yatağın yanında, salonda ise koltuğun kenarında yaşam üçgeni oluşturulmalı. Tuvalet, banyo, mutfak gibi küçük alanlar tehlikeli. Duvar yıkılabilir. Bunun için büyük odaya, yatak odasına veya salona kaçacaksınız. Tabi ki asansör kullanılmamalı. Merdivenlerde tehlikeli. Kaçak binalarda tam yapılmıyor. Çökebilir. Türkiye’de deprem en fazla 45 saniye ya da bir dakika sürüyor. Japonya’da ise daha uzun. Deprem bittikten sonra dışarıya çıkıp kaçabilirsiniz. Bina iyi olsa da eşyaları sabitlemek gerekiyor. Dolap deprem sırasında sallanıyor, sonra çocuğun üstüne düşebiliyor. Deprem için her an hazırlıklı olunmalıdır.” dedi.
5.8 DEPREM BÜYÜK DEĞİL
Japon Deprem Uzmanı Moriwaki en son Silivri’de meydana gelen 5.8 şiddetindeki depremin büyük deprem olmadığını ifade ederek; 'O sırada İstanbul’da 14 katlı bir binada toplantı yapıyorduk. On kişiydik. 7 Türk arkadaş depremi hissedince dışarı çıktı, kaçtı. Biz 3 Japon kaldık. Çıkmadık. Herkes telefonlara sarılınca iletişim ağı koptu. Böyle durumlarda telefon yerine sosyal medyadan yazışılmalıdır. Nitekim biz Japonlar öyle yaparız. Ege ve Fethiye’de birinci derece deprem bölgesinde bulunuyor. Belediyeler ve Kamu bu konuda mutlaka binaların depreme dayanıklı hale getirilebilmesi için daha fazla mesai harcamalıdır.’ dedi.
TSUNAMİ FETHİYE İÇİN UZAK
Deprem Uzmanı Morivakitsunami tehlikesi ile ilgili olarak ‘Fethiye için uzak ihtimal. Nasıl küçük bardaktaki suyu elimizde salladığımız zaman dalga az oluyor. Kovayı sallarsak dalga daha büyük olur. Japonya okyanusa kıyı ve okyanus çok büyük. Güney Amerika’ya kadar uzanıyor. Çok büyük olduğu için dalga çok büyük oluyor. 7-8 metre dalga geliyor. Fethiye ve çevresinde bu ihtimal az. Şövalye adası da engelleyici.’ ifadelerini kullandı.