Modern Hayatın Manevi Krizlerinin Çözümü İslami Değerlerde

Dokuz Eylül Üniversitesi (DEÜ) İlahiyat Fakültesi Dekanı Prof. Dr. Muammer Erbaş, İzmir'in Karabağlar ilçesinde dün akşam gerçekleşen “Haftalık Çarşamba Sohbetleri” kapsamında yaptığı konuşmada, günümüz dünyasında bireyleri ve aile kurumunu tehdit eden unsurları ele aldı. “Günümüzde Bireyleri ve Aileyi Tehdit Eden Unsurlar” başlıklı sunumunda, modern dünyanın dayattığı manevi hastalıkları ve bunların toplum üzerindeki etkilerini değerlendiren Erbaş, İslam’ın bu sorunlara çözüm sunduğunu vurguladı.

Modern Dünyanın Hastalıkları…

Prof. Dr. Erbaş, konuşmasında egoizm - bencillik, pragmatizm- menfaatçilik, hedonizm- hazcılık, kapitalizm, materyalizm ve emperyalizm gibi kavramların bireyleri ve aile yapısını nasıl tehdit ettiğini şu ifadelerle açıkladı:

Egoizm ve Bencillik:

“Birey yalnızca kendi çıkarlarını düşündüğünde, aile bağları kopma noktasına geliyor. Bencillik, toplumsal dayanışmayı zayıflatarak insanları yalnızlaştırıyor.”

Pragmatizm ve Menfaatçilik:

“Her şeyin fayda odaklı değerlendirildiği bir dünyada, insani değerler arka plana itiliyor. İnsanlar sadece kendi çıkarları doğrultusunda hareket ederek toplumu ve aileyi ikinci plana atıyor.”

Hedonizm ve Hazcılık:

“Hayatın sadece keyif ve haz üzerine kurulu olduğu bir anlayış, insanları manevi değerlerden uzaklaştırarak aile yapısını temelden sarsıyor. Haz odaklı bir yaşam, bireyin sabır ve sorumluluk duygusunu yok ediyor.”

Kapitalizm:

“Modern sistem, ‘paran kadar konuş’ anlayışıyla bireyleri maddi değerlere esir ediyor. Mülkün gerçek sahibinin Allah olduğu gerçeği unutuluyor.”

Materyalizm:

“İnsanlar her şeyi maddi ölçütlere göre değerlendiriyor, bu da manevi değerleri tamamen ortadan kaldırıyor.”

Emperyalizm:

“Emperyalist zihniyet, büyük balığın küçük balığı yuttuğu bir dünya düzenini dayatıyor. Bu anlayış, zayıf bireyleri ve toplumları yok ediyor.”

Kur’an’ın Rehberliği…

Kur’an-ı Kerim’den “Nefsini tanrı edinenleri gördün mü?” ayetini hatırlatan Erbaş, insanların şehvet, sapkınlık ve dünyevi hırslar uğruna manevi değerlerden uzaklaştığını belirtti. Bu durumun materyalizmi ve kapitalizmi beslediğini ifade ederek, şu çarpıcı değerlendirmelerde bulundu:

Kapitalizmin Eleştirisi: “Kapitalist sistemde her şey parayla ölçülüyor. İnsanlar ‘paran kadar konuş’ anlayışını benimsedi. Oysa hakikatte mülk Allah’ındır.”

Emperyalizm ve Toplumsal Çöküş: “Batı’dan yayılan emperyalist zihniyet, büyük balığın küçük balığı yuttuğu bir dünyayı dayatıyor. Bu anlayış, bireyleri yalnızlaştırıyor ve aile bağlarını koparıyor.”

İslam’ın Çözüm Yolları…

Prof. Dr. Erbaş, bu manevi hastalıklara karşı İslam’ın sunduğu çözümleri vurguladı. İslam’ın 5 temel şartının, bireylerin ve toplumların bu tehditlerden kurtulmasında büyük rol oynadığını söyledi:

1) Kelime-i Şehadet: Bireyin Allah’ın birliğine inanarak maneviyatını güçlendirdiğini ve nefsini kontrol altına alabildiğini ifade etti.
2) Namaz: “Namaz, bireyi Allah’a bağlayan en güçlü ibadettir. İnsanları dünya hırslarından uzaklaştırır, sabır ve disiplini öğretir.”
3) Oruç: Nefse hakimiyet ve empati yeteneği kazandırarak bireyi maddi hazlardan uzaklaştırır.
4) Zekât: “Zekât, malı temizler ve toplumsal eşitliği sağlar. Bu, kapitalizme karşı bir duruştur.”
5) Hac: “Hac ibadeti, insanlara evrensel İslam kardeşliğini hatırlatır ve dünyevi bağlardan sıyrılmayı öğretir.”

Gençlerin İnanç Krizi…

Konuşmasında gençlerin yaşadığı inanç krizine de değinen Prof. Erbaş, şu tespitlerde bulundu:

“Bugün gençlerimiz deizme yöneliyor, hatta baskı gördüklerinde ateizme kayma riskiyle karşı karşıya kalıyor. Bu süreç onları satanizme kadar sürükleyebilir.”

Manevi Değerlerin Önemi…

Prof. Dr. Erbaş, konuşmasının sonunda aile kurumunun korunması ve bireylerin huzurlu bir yaşam sürmesi için manevi değerlere dönülmesinin şart olduğunu belirtti. İslam’ın ahlaki ve manevi rehberliğinin, toplumun karşılaştığı tüm sorunlara çözüm sunduğunu ifade etti.

Toplumsal huzur için mesajı netti:

“Egoizme, hazcılığa ve materyalizme karşı İslam’ın ahlaki değerlerine sarılmalıyız. Manevi değerlerimizi kaybettiğimizde toplum olarak ayakta kalmamız mümkün değil.”

Etkinlik sonrası, Prof. Dr. Muammer Erbaş’ın güncel sorunlara ışık tutan ve birey ile aile yapısını tehdit eden unsurlar üzerine çözüm önerileri sunduğu konuşması, katılımcılar tarafından büyük bir ilgiyle karşılandı. Katılımcılar, Prof. Erbaş’ın modern dünyanın manevi sorunlarını açık bir dille ele almasının ve İslam'ın rehberliğini vurgulamasının son derece etkileyici ve yol gösterici olduğunu ifade ederek memnuniyetlerini dile getirdi.

Soru-cevap bölümünde ise, toplumsal değerlerin korunması ve bireylerin manevi arınma süreçlerine ilişkin yapılan değerlendirmeler, katılımcılar arasında geniş bir yankı buldu. Program, yoğun bir katılım ve verimli bir fikir alışverişiyle tamamlandı.