Mete Ay, Sezonu Değerlendirdi

Yaz sezonu değerlendiren Çalış Turizm ve Tanıtma Derneği (ÇALIŞDER) Başkanı Mete Ay, turizmciler açısından beklentilerin altında bir sezon yaşandığını ifade etti. 

Yükselen fiyatların turizmi doğrudan etkilediği ifade eden Başkan Mete Ay; “Geçen sezonda bildiğiniz gibi yaklaşık 2 yıllık kapanmanın ardından ciddi bir İngiliz ve yabancı akımına uğramıştık. Tabi bir özlem vardı 2 yıl tatile çıkamamanın getirdiği bir özlem, geçen senenin fiyatlarıyla şu anki fiyatları mukayese edecek olursak, o anda bir Avrupalı için veya bir turist için hem yerli olsun hem yabancı olsun daha uygun fiyatlar vardı. Otel fiyatlarından bahsetmiyorum geneldeki fiyatlardan bahsediyorum. Sokağa çıktığımızdaki bir yemek, tost, sandviç yediğimizde, içtiğimizde karşılaştığımız fiyatlardan bahsediyorum ve o özlemle beraber gerçekten hıncını çıkardı turistlerimiz ve çok keyifli, çok güzel bir sezon geçirdik geçen sene. Ama beklentilerimiz bu sezon tabii ki bu ivmenin devamlı yukarı çıkmasıydı haliyle gerçi Fethiye bunu çok hissetti diyemem ekonomik krizi çünkü bizi geçen kış ciddi bir kalıcı Rus müşterimiz de vardı. Yani yaklaşık 8 ay, 9 ay kışımızı hatta yazın başına kadar hatta yazı da 2 ayını etkiledi kalıcı dışarıya çıkan, para harcayan bir Rus nüfusu vardı Fethiye’de. Turizmcilere gelecek olursak sizin söylediğiniz gibi tabii ki beklentilerimizi çok fazla karşılayamadık. Geçen seneki performansı yakalayamadık. Bunun en önemli sebeplerinden birisi bana göre yabancı turist sayısının azlığından kaynaklandı. Normalde Mayıs, Haziran aylarında çok daha fazla bir müşteriyi özellikle Fethiye’de, Çalış olsun gerek Ölüdeniz olsun gerek Göcek olsun daha fazla bir popülâsyonu görüyordu. Sokakta dolaşan, para harcayan ve otellerde kalan ama bu yıla geldiğimizde özellikle ilk Mayıs ve Haziran’ın 15’inden sonra fiyatlarının yüksekliğinin bir anda farkına vardı. Yabancı Avrupalı müşterilerimiz, turistlerimiz ve sokağa çıktıklarında karşılaştıkları fiyatların çok ama çok yüksek olduğunu algıladılar. Haliyle şöyle düşünelim Avrupalı kendi ülkesinden çıkıp buraya gelmesi için minimum 300-400 pound civarında bir uçak bileti alması gerekiyor. Bu ciddi bir para! Bizler geçmişte şeyi bile düşünüyorduk. O kapıda alınan giriş vizemiz vardı, 10-15 pound arasında değişen bunun bile kaldırılmasını düşünüyorduk. Çünkü 4 kişilik bir ailede ciddi bir yükün olduğunu düşünen bir İngiliz müşteri kitlemiz vardı zamanında, tabi bu uçak fiyatlarının pahalı olması da bunu çok etkiledi. Çünkü Avrupa içinde çok daha ucuza gidip gelebiliyorlar istedikleri yere. Portekiz’e, İspanya’ya, İtalya’ya, Yunanistan’a çok daha ucuz fiyatlara, uçak fiyatlarına “Charterlarla” gidebiliyorlar. Gitmeleri ile iş bitmiyor orada da daha az para harcar hale geldiler. İşte tehlikemiz de burada başlıyor. Eğer Avrupalı ve Dünya turistine göre pahalı bir ülke imajı çizersek ve sadece havamız ve mevsimlerimiz ve artı doğal güzelliklerimiz ile onları buraya getiriyorduk ve artı geçmişte fiyatlarımız da uygundu ama Avrupalı şuanda Türkiye’yi pahalı buluyor ve bulabilir durumdayız” diye konuştu.  

                                                                                                                                                
Ay; “Şuanda ne çalıştığımızın karşılığını alabiliyoruz ne de para kazanabiliyoruz”

Eskiden bizler 6 ay ya da 4 ay çalışarak bütün kış rahatlıkla oturuyorduk diye konuşan Mete Ay;“Tabii ki pahalılık bütün Dünya da var geçim şartları eskisi gibi değil. Yani eskiden bizler 6 ay ya da 4 ay çalışarak bundan önce bütün kış rahatlıkla oturuyorduk şuanda ne çalıştığımızın karşılığını alabiliyoruz ne de para kazanabiliyoruz. Ben şeyleri daha çok düşünüyorum 5 yıldızlı otellere bakıyorum. Geçmişte 5 yıldızlı otelde şöyle düşünün bunu en iyi anlatan pahalı olduğumuzu ve olmadığımızı bir otelin %20 si,  1000 kişi varsa içerde 200 tanesi her gün tura gider. 5 Yıldızlı otellerin çoğunluğu hepsi dâhildir. O 200 kişinin otelde kalmaması acenteyle tura gitmesinin ne avantajı vardır?  Yemezler, içmezler, tüketim yapmazlar. Öğle yemeği yemezler bedavadan yerli ve yabancı içkilerini içmezler alkollü içkilerini içmezler. Çocukları daha az dondurma yer, daha az tatlı yer o otelde ama şuanda baktığımız kitleye otelden çıkmıyorlar. Demek ki Türk paraları da pahalı geliyor. Ve daha az para harcamak isteyen bir Avrupalı kitle Türkiye’yi ziyaret ediyor. Fiyatlara baktığımızda geneldeki fiyatlara baktığımızda biz otelciler olarak da zam yaptık tabii ki de dövizinde altında kaldı otel fiyatları. Dövizinde ve enflasyonunda altında kaldı. Bizim yaptığımız zamlar bir restaurantın, barın yaptığı zamların çok çok altında kaldı. Yani müşteri geldiğinde dışarıya çıksa da ki çıkacak genelde çünkü Çalış bölgesinde oda, kahvaltı çalışırlar. Yarım pansiyon bile azaldı. Dışarıya çıktığında karnını doyurabilmesi için ciddi bir bütçe ayırması gerekiyor. Tabi Dünya şartları, Dünya koşulları, Ukrayna savaşı bile bunu etkiledi. Maalesef biz turizmcileri ve dövizde olması gereken seviyenin çok çok altında şuan! Turizmcilerimizi biraz üzdü, yordu. Gelen yerli müşterilere baktığımda şöyle söyleyeyim 2-3 günlük müşteriler geliyor. Bu ne demek? Yerli müşterilerde 5-6-7 gün para ayırıp da tatile gelemiyoruz. Bu ne yapıyor, şimdi tamam onlara üzülüyoruz ama bizi de yoruyor. Yorucu bir sezon geçti” Diye konuştu.

Turizm’de Eylül ayının değerlendirmesini FRT TV’ye yapan Başkan Ay; “Eylül ayına bakacak olursak onu da söylemem gerekir. Ağustos son 1,5 aydır bir kalabalık var 2 aydır hatta. Temmuz, Ağustos’un başından şuana kadar ciddi bir kalabalığımız var. Özellikle Çalış Plajımızda ama Çalışta varsa mutlaka Ölüdeniz’de de, Fethiye’de de bu yoğunluğu görebiliyoruz, görebilmeliyiz doğrusu odur zaten. Şöyle söyleyeyim şuanda tümüyle yabancı müşteriye kaldık. Genelde biliyorsunuz yıllar boyu İngilizlere imkân yapan bir ülkeyiz ve İngilizlerden para kazanan bir ülkeyiz. Şuanda baktığınız müşterilerin çoğunluğu daha önce buraya gelmiş ve para harcayan bir kesim. Eylül ayının sonunda bir röportaj daha yapsak herhalde bu karamsarlığın bu turizmin kötü gitmesiyle ilgili para kazanmayla ilgili olan söylediklerim değişmiş olabilir. Tek amacımız umut ediyorum mevsimlerde iyi gider ama Ekim’in 15 ine kadar şu 17 sine 20 sine kadar şu müşteriyi şu gelen müşteriyi arttırabiliriz ve uzatabiliriz sezonu. Yoksa Ekim başında Ekim’in ilk haftasıyla beraber ciddi bir azalmaya geçecek bölgedeki turist sayısı” dedi. 

Fethiyeli Çalış Plajını sahiplendi
 “Biliyorsunuz bundan 2 yıl evvel Çalış Plajı’nı yaparken esnafta başta olmak üzere, bizlerde başta olmak üzere ciddi bir tepki vardı. Bizler net olarak bu projeye inandık ve sarıldık” diye konuşan Çalış Turizm ve Tanıtma Derneği (ÇALIŞDER) Başkanı Mete Ay ;  “Biz Çalış Turizm Derneği olarak özellikle gerek Yerel Yönetimler, Belediyeler gerekse kamu Devlet, Hükümet ayağıyla tek amacımız sorunlarımızı ve problemlerimizi yukarıya ulaştırmak ve sağ olsun Fethiye Belediye’si olsun, Alim Karaca olsun bir dediğimizi iki etmedi. Biliyorsunuz bundan 2 yıl evvel Çalış Plajı’nı yaparken esnafta başta olmak üzere, bizlerde başta olmak üzere ciddi bir tepki vardı. Bizler net olarak bu projeye inandık ve sarıldık. Sağ olsun bizim uyarışlarımıza da dikkat ettiler. Belediye çalışanlarımız, Mühendislerimiz, Mimarlarımız, Müdürlerimiz en başta Alim Başkan’ım tabii ki çok güzel bir Çalış oluştu şuanda. Çalışın arkasındaki yol bence çok aktif esnafı da mutlu edebilecek bir yol. Sebebini soracak olursak söyleyeyim pandemi sonrası Fethiye 3.Etap, 2.Etap bir tane insan görmediğiniz cumartesi, pazarlarda Çalış’ta burada partiler yapılıyordu, sokak partileri yapılıyordu ve ciddi kalabalıktı. Çünkü düzayak olduğundan insanlar çok rahat Çalış’a girip çıkabiliyorlar. Park sorununda da ücretli parkı olmadığı için girişte çıkışta bir sorun yaşanmadığı için şunu söyleyeyim Fethiyeli Çalışı sahiplendi. Onu gördük. Eskiden Gelmeyen Fethiyeli artık Çalış’ı ziyaret ediyor. Güzel Cafelerimiz oldu,  güzel Restaurantlarımız oldu. Hatta Ölüdeniz’de çok sevdiğimiz değerli kardeşlerimizde burada 2. İşletmelerini de açtılar. Bunlar Çalış açısından umut verici ve güzel konular. Geleceğin iyi olacağını düşünüyorum.

Çalış’ın en önemli özelliği ulaşım çok rahat. Yani istediğiniz zaman tekneyle bile Çalış Kanal Kooperatif tekneleriyle Fethiye’ye gidip Fethiye’den geri gelebiliyorsunuz. Otopark yapmadan arabayla içeriye girmeden ve dolmuş her 10 dakikada bir dolmuş geçer, havaalanına ulaşım çok rahat.Şuanda yolları da yapılıyor Döner Kavşaklara sağ olsun akıllı kavşak yapıyor.Yani bu ciddi bir proje özellikle sıcak asfalt çok iyi.Turistik bir yerde sıcak asfalt olmazsa, asfaltlan çıkan ses çok yorar. Turizmcileri de yorar, halkı da yorar, burada yaşayanları da yorar ve geçenlerde bundan 2.5 ay evvel bir toplantıda özellikle çok esken bir köprümüz vardı. Alim Başkanımız burada ciddi bir sorunumuz var turistler düşmeye başladı rica ediyorum hemen yapalım dediğimde valla 15 gün içinde bitirdi, yolu kapatmadan bitirdi ve çok keyifli, çok güzel bir Çalış’a giriş köprümüz var artık. Yani Çalış konusunda umutluyum. Ancak Turizmde özellikle Turizm emekçilerinden sonra çok ama çok dikkatli olması gerekiyor, kiracılarımızın çok dikkatli olması gerekiyor, macera aramamaları gerekiyor. Çünkü hiçbir şey bundan 10 yıl evvelki gibi değil. Zaten hiç bir şey geçmişteki gibi olmayacak. Zaten doğa tabiat bile değişti. Şuanda mevsimler 2 ay geriden geliyor. Yani biz burada nasıl güzel hava satıyoruz, deniz, kum, Güneş satıyoruz. Bunun içinde güzel havaya ihtiyacımız var. Güzel havalar 20 sine 30 una kadar uzar diye bekliyordum ama korkuyorum. Çünkü neyin ne zaman havanın değişeceğini de hissedemiyoruz. Bu pandemi ve küresel ısınmadan sonra havalarda çok farklı oldu. Sıcağı çok sıcak yaşıyoruz. Yağmuru fırtına gibi yaşıyoruz. Yani Doğanın tabiatın özellikle ben kendi bölgemiz açısından diyorum. Fethiye’mizin kıymetini bilerek Turizm için en başta Fethiye’ye sahip çıkması çalışanlarında sahip çıkması ve müşterilerine sahip çıkması gerektiğini düşünüyorum. Hakkımız kadarını alalım. Amacımız çocuklarımız ve evlatlarımız için bizi ziyaret eden müşterilerimizi tekrar bölgemizi ziyaret ettirelim. İlla bizim otel olması şart değil, Fethiye’ye getirelim. En büyük sorumluluğumuz o diye düşünüyorum. Çalış açısından en büyük korkumuz tabii ki bu sene sorun yaşamadık denizin kirliliğiyle ve özellikle kanalizasyonla ilgili bunlar güzel haberler ama altyapı ve üstyapının yapılması bana göre turizm açısından çok ama çok önemli Alim Başkan zamanında bu Belediye ondan önce Behçet Başkanımızda çok takdir ettiğim sevdiğim bir ağabeyimdir aynı zamanda o da çok çalışırdı. Alim Başkanımda durmadan ciddi bir şekilde çalışıyor sağ olsun. Bizim fikirlerimizi, düşüncelerimizi dinliyor. Altyapı ve üstyapı geliştirilerek tamir edilerek ve çağ, nüfus, popülasyon, kapasite düşünülerek devamlı eklenerek, arttırılarak devam edilmesi gereken projeler diye düşünüyorum” ifadelerini kullandı.