Emeklilikte Dikkat Edilmesi Gereken Tarihler Açıklandı
Emeklilik için 2024'ün son günlerinde yeni yılda emeklilik için prim günü ve eşzamanlı olarak emekli maaşında düzenleme için Sosyal Güvenlik Uzmanı Tarkan Zengin'den kritik uyarılar var.
AKŞAM Gazetesi Yazarı ve Sosyal Güvenlik Uzmanı Tarkan Zengin, bugünkü köşesinde emekli adayları için dikkat edilmesi gereken tarihleri kaleme aldı.
“İşçi sigortalısı (SSK) durumundan kendi adına ve hesabına bağımsız çalışan (Bağ-Kur) statüsünü geçiş yapan sigortalılar için dikkat edilecek kritik bir tarih var. Bu tarihe dikkat edilmediği takdirde daha az prim günüyle emekli olma imkânı kaybedilecek. 8 Eylül 1999 öncesi SSK'lılar; kadın 20 yıl, erkek 25 yıl sigortalılık süresi ile 5000-5975 arası prim ödeme gün sayısını tamamladıklarında emekli olabiliyor. 8 Eylül 1999 öncesi Bağ-Kur'lular; kadın 20 yıl (7200 gün), erkek 25 tam yıl (9000 gün) sigorta primi ödemiş olmak şartıyla emekli olabiliyor. Geçtiğimiz yıl yapılan EYT düzenlemesiyle her iki statü için 8 Eylül 1999 öncesi sigortalılığı başlayanların yaş şartı kaldırılmıştı. 8 Eylül 1999 öncesi işçi statüsünde SSK'lı olanlar eğer sonradan Bağ-Kur sigortalılığına geçtilerse daha fazla primi ödeme gün sayısıyla emekli olma durumuyla karşılaşabilirler. Bu durumda olanların SSK statüsünden emekli olmaları için bu ayın sonuna kadar Bağ-Kur sigortalılığından ayrılarak SSK'lı olmaları gerekir. Mesela Bağ-Kur'lu bir sigortalının 1 Mayıs 2021'den itibaren prim ödeme gün sayısı 1260 günü geçtiği takdirde Bağ-Kur'dan 9000 gün prim ödemek şartıyla emekli olur. Aynı kişi Bağ-Kur'lu olarak 1260 günü geçmeyen prim ödemesi olması durumunda işçi statüsünde 5000-5975 gün arasında emekli olması mümkündür. 1 Mayıs 2021'den itibaren Bağ-Kur'lu olarak 1260 günün geçmemesi için 30 Ekim 2024 tarihine dikkat edilmelidir. Yoksa kişi daha az günle SSK emeklisi olma hakkını kaybeder.”
Emeklilikte Son 7 Yılın Önemi
“1 Ekim 2008 tarihinden önce ilk kez sigortalı olanların emekli olacağı statü, son 7 yıllık fiili hizmet süresinin en fazla hangi statüde geçtiğine bakılarak belirlenir. Sigortalı emekli olurken 7 yıllık fiili hizmet süresi olan 2520 günün (360 x 7=2520 gün) en fazla geçtiği statüden emekli maaşı bağlanıyor.
Mesela sigortalının son 2520 gün fiili hizmet süresinin 1261 günü Bağ-Kur'dan, 1259 günü ise SSK'dan ödenmişse bu kişi Bağ-Kur'dan emekli olur.1 Ekim 2008 tarihinde sonra ilk kez sigortalı olanlar için son 7 yıl geçerli değil. Bu sigortalılar için sosyal güvenlik sistemi içinde kaldıkları tüm süre içinde en fazla hangi statüden prim ödemişse o statüden emekli olabiliyorlar.”
Ne Yapmalı?
“5510 sayılı yasanın Geçici Madde 84'e göre Bağ-Kur sigortalılık süresinin borçtan durup yeniden başlatılma tarihi 1 Mayıs 2021 olarak belirlenmişti.Prim ödeme gün sayısı bakımından SSK'lı emekli olma avantajından yararlanmak ve Bağ-Kur'dan 1260 gün prim ödeme gün sayısının geçmemesi için bu durumda olanlar şunları yapmalıdır. Bağ-Kur'dan çıkış yaparak SSK'li bir statüde çalışmaya geçmelidir. İşyerinden veya şirket ortaklığından ayrılmaları, başka bir işyerinde SSK'lı çalışmaya başlamaları gerekir.”