Tüketicilerin kredi kartlarıyla ilgili sorunları artıyor

Tüketici Hukuku Uzmanı ve İstanbul Aydın Üniversitesi Hukuk Fakültesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. Ceylan, 2024 yılı sonu itibariyle kredi kartı borçlusu sayısının bir milyon 375 bin kişiye ulaştığını ve bankaların takip ettikleri alacakların, Merkez Bankası faiz oranlarındaki artış nedeniyle yüksek seviyelere ulaştığını belirtti.

“Asgari ödeme tutarları ve gecikme faizleri artıyor”

Prof. Dr. Ceylan, tüketicilerin çoğunun kredi kartı borcunun sadece asgari tutarını ödeyebildiğini, asgari tutarın ödenmemesi durumunda ise gecikme faizi uygulanarak borcun daha da artığını vurguladı. Ceylan, "Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu (BDDK) 26 Eylül 2024 tarihli 10970 sayılı kararla kredi kartlarında asgari ödeme oranlarında değişiklik yaptı ve 50 bin TL altı kredi kartları için asgari ödeme oranını yüzde 20'ye, 50 bin TL üzerindeki kartlar için ise yüzde 40'a çıkardı" dedi. Ayrıca, Türkiye Cumhuriyeti Merkez Bankası'nın (TCMB) 27 Eylül 2024 tarihli Resmi Gazete'de yayımlanan kararına göre, bireysel kredi kartlarına uygulanan azami akdi faiz oranlarının kredi kartı borç durumuna göre farklı belirlendiğini de ekledi.

“Kredi kartı sözleşmelerinde, sözleşme şartları dikkatle incelenmeli”

Prof. Dr. Ceylan, "Kredi kartı sözleşmeleri bankalar tarafından tek taraflı olarak hazırlanmakta ve bu nedenle tüketicilerin sözleşme şartlarını dikkatle incelemeleri gerekmektedir. Tüketicinin korunmasına ilişkin kanunlara göre, bankalar tarafından tek taraflı olarak belirlenen ve tüketici aleyhine dengesizlik oluşturan ‘haksız şartlar' hukuken geçersiz sayılır" ifadelerini kullandı.

5464 sayılı Banka Kartları ve Kredi Kartları Kanunu'nun 24. maddesi uyarınca, kredi kartı sözleşmesinin bir örneğinin tüketiciye verilmesi gerektiğini, banka tarafından tüketiciye sözleşme şartları ve kart kullanımı hakkında ayrıntılı bilgi sunulmasının zorunlu olduğunu ifade eden Prof. Dr. Ceylan, bankaların, sözleşmede yer almayan faiz, komisyon veya masrafları tüketiciden tahsil etmelerinin yasak olduğunu da ekledi.

“Kredi kartı aidatlarının yasal olup olmadığı tartışma konusu”

2025 yılı itibariyle kredi kartı aidatlarının çok yüksek seviyelere ulaştığını belirten Prof. Dr. Ceylan, "Kart aidatlarının yasal olup olmadığı konusundaki tartışmalar hala devam ediyor. Türkiye Cumhuriyeti Merkez Bankası'nın 7 Mart 2020 tarihli Resmi Gazete'de yayınlanan Finansal Tüketicilerden Alınacak Ücretlere İlişkin Usul ve Esaslar Hakkında Tebliğ'in 11. maddesine göre bankalar, tüketicilere aidatsız kredi kartı seçeneği sunmak zorundadır" dedi.

Ayrıca, sanal kredi kartlarından yıllık üyelik ücreti alınamayacağını, kredi kartı sözleşmesinde tüketicinin kabul etmesi halinde yıllık kart aidatı ve ek kart aidatı ödemelerinin yasal olduğunu söyleyen Prof. Dr. Ceylan, tüketicilerin, kredi kartı aidatlarının iadesi için Tüketici Hakem Heyetlerine ve TÜBİS sistemi üzerinden başvurabileceklerini ve bu işlemi masrafsız ve kolayca yapabileceklerini ifade etti.

“Tüketiciler kredi kartı aidatı için hakem heyetine başvurabilir”

Prof. Dr. Ebru Ceylan son olarak tüketicilerin kredi kartı sözleşmeleri ve aidatlar konusunda bilinçlenmeleri gerektiğini belirterek, "Tüketiciler, kredi kartı aidatı için hakem heyetine başvurma haklarını kullanmalıdır. Kredi kartı sözleşmelerini dikkatle incelemeli ve haksız şartlara karşı hukuki yollara başvurmaktan çekinmemelidir" şeklinde sözlerini noktaladı.