Sofralık Zeytin İhracatında Tarihi Rekor
Türkiye, 2023/24 sezonunda sofralık zeytin ihracatında tarihi bir rekora imza atarak 210 milyon dolara ulaştı. Zeytin ihracatında dünya liderliği hedefiyle hareket eden Türkiye, 2024/25 sezonunda da 250 milyon dolarlık döviz getirisi hedefliyor.
Türkiye, sofralık zeytin ihracatında tarihi bir rekora imza atarak 2023/24 sezonunu 210 milyon dolarlık ihracatla kapattı. Sofralık zeytinde dünya liderliği hedefiyle 2024/25 sezonuna hazırlanan Türkiye, 2023/24 sezonunda bir önceki yıla göre yüzde 14'lük bir artışla 184 milyon dolardan 210 milyon dolara ulaşarak bu alanda ilk kez 200 milyon doları aşmayı başardı. Bu başarı, Türkiye’nin son 25 yıldır zeytincilik sektörüne yaptığı yatırımların meyvesi olarak görülüyor.
Ege Zeytin ve Zeytinyağı İhracatçıları Birliği (EZZİB) Yönetim Kurulu Başkan Yardımcısı Davut Er, Türkiye'nin sofralık zeytin ihracatındaki artışın ardında yatan nedenleri açıklarken, “2023/24 sezonunda siyah zeytin ihracatımız 162,5 milyon dolara, yeşil zeytin ihracatımız ise 47,5 milyon dolara ulaştı. Bu yıl zeytin, ekmekten salatalara, makarnalardan pizzalara kadar pek çok yemeği lezzetlendirdi” dedi.
Türk Zeytini Dolar Bazında Yüzde 46 Değer Kazandı
Türkiye’nin 2023/24 sezonunda gerçekleştirdiği 210 milyon dolarlık sofralık zeytin ihracatının yüzde 97’sinin ambalajlı olduğu belirtiliyor. EZZİB Başkan Yardımcısı M. Kadri Gündeş, zeytin ihracatında ortalama ihraç fiyatının 2022/23 sezonuna göre yüzde 46 artış göstererek 1,84 dolardan 2,70 dolara çıktığını ifade etti. Miktar bazında ise sofralık zeytin ihracatında yüzde 22’lik bir düşüş yaşanarak 100 bin tondan 78 bin tona geriledi. Ancak, döviz getirisindeki artışın temel nedeni olarak, ihraç fiyatındaki artış öne çıkıyor.
Gündeş, 2024/25 sezonunda zeytincilik sektörünün, 2022/23 sezonunda olduğu gibi dünya liderliğine ulaşmayı hedeflediğini belirterek, “Sofralık zeytin ihracatında 100 bin tonu geçmeyi, döviz getirisinde de 250 milyon doları aşmayı planlıyoruz” dedi.
İhracatta Avrupa, Ortadoğu ve Amerika’nın Rolü
Türkiye, 2023/24 sezonunda 121 ülkeye 162,5 milyon dolarlık siyah zeytin ihracatı gerçekleştirdi. Bu süreçte Avrupa ülkelerine yapılan siyah zeytin ihracatı 90 milyon dolara ulaşırken, Ortadoğu ülkelerine 34 milyon dolarlık bir satış yapıldı. Amerika kıtasına yapılan zeytin ihracatı ise 12,5 milyon dolarla Avrupa ve Ortadoğu’nun ardından üçüncü sırada yer aldı.
Almanya, 41,5 milyon dolarlık siyah zeytin talebiyle Türkiye’nin en büyük pazarı olmaya devam ederken, Irak 29 milyon dolarlık Türk zeytini tüketti. Siyah zeytin ihracatında üçüncü büyük pazar ise 22 milyon dolarla Romanya oldu. Romanya’yı, 11,2 milyon dolarlık talep ile Bulgaristan ve 10,2 milyon dolarlık taleple ABD izledi.
Yeşil zeytin ihracatında ise Avrupa, 17,5 milyon dolarla öne çıkarken, Ortadoğu ülkeleri 14,5 milyon dolarlık Türk yeşil zeytini talep etti. Amerika kıtasına ihraç edilen yeşil zeytin miktarı ise 5 milyon doları aştı. Almanya 9 milyon dolarlık taleple yeşil zeytin pazarında zirvede yer alırken, Irak, ABD, Birleşik Arap Emirlikleri ve İngiltere gibi ülkeler de önemli alıcılar arasında bulunuyor.