Muğla Odaları ve Borsası 40'ıncı Müşterek Toplantısı Fethiye'de yapıldı

Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği (TOBB) bünyesinde faaliyet gösteren Muğla Odaları ve Borsası 40’ıncı Müşterek Toplantısı, 11 Nisan 2025 Cuma günü DSİ Toplantı Salonu’nda gerçekleştirildi. Yöresel lezzetlerin yer aldığı kokteylle başlayan Fethiye Ticaret ve Sanayi Odası (FTSO) Meclis Başkanı Kemal Hıra ve Yönetim Kurulu Başkanı Osman Çıralı’nın ev sahipliği yaptığı toplantıya Muğla Milletvekilleri Metin Ergün ve Yakup Otgöz ile Fethiye Kaymakamı İsmail Hakkı Ertaş, Fethiye Belediye Başkan Yardımcısı Oğuz Bolelli, Seydikemer Belediye Başkan Yardımcısı Mustafa Karakuş, Muğla Ticaret ve Sanayi Odası (MUTSO) Meclis Başkanı Hüseyin Özcan Koray, Yönetim Kurulu Başkanı Bülent Karakuş, Muğla Ticaret Borsası Meclis Başkanı Uğur Özen, Yönetim Kurulu Başkanı Hurşit Öztürk, Marmaris Ticaret Odası (MTO) Meclis Başkanı Zekiye İpci, Yönetim Kurulu Başkanı Mutlu Ayhan, Bodrum Ticaret Odası (BODTO) Meclis Başkanı İlhan Ersan, Yönetim Kurulu Başkanı Mahmut Serdar Kocadon, Milas Ticaret ve Sanayi Odası (MİTSO) Meclis Başkanı Mustafa Yüksel, Yönetim Kurulu Başkanı Reşit Özer, İMEAK Deniz Ticaret Odası Fethiye Şubesi Meclis Başkanı Onur Ugan, Yönetim Kurulu Başkanı İlkay Tugay, Bodrum Şubesi Meclis Başkanı Uğur Soyken, Marmaris Şubesi Yönetim Kurulu Başkanı Halil Bağlı ile FTSO Meclis ve Yönetim Kurulu üyeleri katıldı.

Hıra: “Muğla olarak, TOBB camiasına örnek olduk”

Müşterek toplantının açılışını gerçekleştiren FTSO Meclis Başkanı Kemal Hıra, Muğla odaları ve borsasının, birlik beraberlik içinde istikrarlı olarak, 2006 yılından bu yana gerçekleştirdiği müşterek toplantılarıyla TOBB camiasında örnek olarak gösterildiğini hatırlattı.

Hıra, “Muğla’mızın, üyelerimizin ve bölge ekonomisinin nabzının tutulacağı müşterek toplantımıza katılarak şeref veren Sayın Milletvekillerimiz ve Sayın Kaymakamımıza teşekkürlerimi sunuyorum. Muğla iş dünyasının temsilcileriyle bir araya gelerek bizi dinlemeleri, bizler için çok anlamlı. Muğla ekonomisi ve turizmi, tanıtımı için çözümün parçası olan ve uyum içinde çalışan tüm arkadaşlarıma teşekkür ediyorum.” diye konuştu.  

Çıralı: “Kıyılarımız koylarımız en büyük hazinemiz”

Toplantının açış konuşmasını yapan FTSO Yönetim Kurulu Başkanı Osman Çıralı, Muğla Odaları ve Borsası yöneticilerini Fethiye’de ağırlamaktan duyduğu memnuniyeti vurgulayarak, “Muğla Odaları ve Borsası olarak her zaman birlik ve beraberlik içinde çalışıyor, 4 ayda bir düzenli olarak gerçekleştirdiğimiz müşterek toplantılarımızla, Muğla’mızın, sektörlerimizin ve üyelerimizin ortak sorunlarını, çözüm öneriyle birlikte ele alıyor, çözümü için ilgili merciler nezdinde girişimlerde bulunuyoruz. Bu birlikteliği ve tek ses olmamızı çok önemsiyor, bize güç veren beraberliğimizin sürekliliğini diliyorum. Öte yandan bizim ilettiğimiz talepleri alarak, çözümü için harekete geçen başta milletvekillerimiz, valimiz, kaymakamlarımız ve belediye başkanlarımız olmak üzere tüm yetkili kurum ve kuruluşlarımızın yetkililerine teşekkür ediyorum.” diye konuştu.  

Muğla’nın Ölüdeniz, Turunç, Göcek, Selimiye, Sarıgerme, Akyaka, Okluk, Dalyan, Gümüşlük, Datça gibi çok sayıda doğal güzelliğe sahip olduğunu hatırlatan Osman Çıralı, şunları söyledi:

“Doğamızın yanı sıra tarihimiz, kültürümüz ile çok zenginiz. Ve her yıl milyonları ağırlıyoruz, bu güzel coğrafyada. Kullanma koruma dengesi içinde, sürdürülebilir turizm için de bu doğal güzelliklerimizi, korumak en önemli görevimiz. Dünyanın dört bir tarafından gelen turistlerin bizi tercih etmesinin en önemli sebeplerinden biri de en büyük hazinemiz denizlerimiz, kıyılarımız, koylarımız… Fakat ne yazık ki bu hazinemiz, Türk Yatçılığının en önemli duraklarının yer aldığı kıyılarımız son yıllarda ciddi tehdit ve saldırı altında. Bir taraftan taşıma kapasitesi sorunu diğer taraftan koylarımızdaki günübirlik tesis, bağlama iskelesi veya mapa şamandıra adı altındaki yapılaşma girişimleri kıyı ve koylarımızın geleceğini tehdit ediyor. Bu girişimlere, tepkimizi, her platformda dile getiriyoruz. Son dönemde yeniden gündeme gelen ve koylarımızda yapılaşmaya neden olacak ‘mapa şamandıra’  projesine karşı olduğumuzu açıkça belirtiyoruz. Mapa ve şamandıra sistemiyle sınırlı kalmayacağı açık olan bu proje, 22 koyda iskeleleri, 864 tekne bağlama kapasitesiyle dev bir marina projesidir. Bu projeyle şu anda koylarda yönetmeliğe aykırı olarak uzun süre kalan teknelerin sürekli konaklaması yasallaşmış olacak. Kıyı ve koylarla ilgili 2022 yılında yaptığımız çalıştay sonuçları dikkate alınmadan, yerelin görüşü alınmadan gündeme getirilen bu proje büyük riskler taşıyor. Ayrıca ÇED raporu alınmadan bu kadar büyük bir alanda bağlama kapasitesi oluşturulması da asla kabul edilebilir değil. Aynı zamanda söz konusu projeyle; koylarda, günlük tur tekneleri, mavi yolculuk tekneleri gibi yerel denizcilik faaliyetlerinin nasıl etkileneceği de belirsiz. Mapa ve şamandıra sistemlerine yerel teknelerin bağlanıp bağlanamayacağı, bağlama ücretlerinin ne kadar olacağı gibi belirsizlikler, yerel denizcilerin ve işletmelerin haklarının ihlali anlamına geliyor. Bu konuda tüm Muğla Odalarımızın ve yetkililerin desteğini bekliyoruz.”

Başkanı Çıralı, konuşmasında turizm sektöründe işveren üzerindeki vergi ve mali yükler ile nitelikli işgücü problemini de dile getirerek, “Ekonomi yönetiminin bindiği dalı kesmemesi için, turizmde sürdürülebilirlik için küçük işletmeleri koruyacak şekilde bu vergi ve yükleri dengeli ve adil bir şekilde uygulanması gerekmektedir.” dedi. Çıralı, daha sonra katılımcılara FTSO öncülüğünde başlatılan ve yer tespiti çalışmaları yürütülen Fethiye Seydikemer Karma Sanayi Sitesi hakkında da bilgi verdi.

Yılda ortalama 50 bin kişi yürüdüğü Likya Yolu’nun rehabilitasyonu ve daha güvenli bir hale getirilmesi için yapılan çalışmaları da anlatan Çıralı, Likya Yolunun geliştirilmesi ve yol üzerindeki ev pansiyonu, kamping, bungalov, restoran gibi küçük işletmelerin kalkındırılmasını amaçlayan 2 milyon Euro bütçeli AB destekli DETOUR projesini de katılımcılarla paylaştı.

Kaymakam Ertaş: “Fethiye turizmde marka”

Toplantının açılışında konuşan Fethiye Kaymakamı İsmail Hakkı Ertaş, Fethiye’nin turizmde marka kent olduğunu belirterek, önceliğin kaliteli turizm ve turizmin 12 aya yayılması olduğunu söyledi. Ertaş, “Fethiye’de özellikle turizm sezonunu 12 aya yaymak için mücadele vermemiz ve yaz sezonunu uzatmamız gerektiğine inanıyorum. En önemli özelliğimiz destinasyon çeşitliliğimizin çok fazla olması. Likya Yolu, Babadağ, Göcek, Ölüdeniz hepsi ayrı bir destinasyon. Hiçbir yerde olmayan zenginliğimiz var. Turizmin her yönüyle ele alınacağı ve sorunların konuşulacağı bu toplantımızın hayırlı olmasını diliyorum.” dedi

Milletvekili Ergün: “Muğla siyaset üstüdür”

Muğla iş dünyasının sorunlarının çözüm önerileriyle birlikte ele alındığı müşterek toplantıların çok kıymetli platformlar olduğunu vurgulayarak konuşmasına başlayan Muğla İyi Parti Milletvekili Metin Ergün ise konuşmasında, Muğla’nın doğal ve kültürel zenginliğinin ekonomiye yansımasının potansiyelinin çok altında olduğunu kaydetti. Ergün, konuşmasında Muğla’nın imar sorunu başta olmak üzer yapılaşma baskısı, trafik, elektrik, su gibi alt yapı sorunlarının yanı sıra tarımda yüksek girdi maliyetleri, markalaşma ihtiyacı gibi çözüm bekleyen sorunlarına değinerek, “Muğla siyaset üstüdür ve öyle de olmalıdır. Muğla’nın tüm sorunlarını ve bu toplantıda dile getirilen sorunları Ankara’da da gündeme getireceğim.” diye konuştu.

Milletvekili Otgöz: ”Sonuç raporu bizim başucu defterimiz olacak”

Açılış konuşmalarında daha sonra kürsüye Muğla AK Parti Milletvekili Yakup Otgöz ise 40’ıncı kez yapılan Muğla Odaları ve Borsası Müşterek toplantısının önemine değinerek, “Muğla odaları olarak 4 ayda bir biraraya geliyorsunuz tek vücut oluyorsunuz Muğla’nın sorunlarını dertlerini dile getiriyorsunuz, tebrik ediyorum ve emeği geçenlere ayrı ayrı teşekkür ediyorum.” diyerek sözlerine başladı. Otgöz, “Muğla’mız için geniş kapsamlı toplantı yapmak, sorunları ortaya koymak, çözüm ortaya koymak, proje geliştirmek önemli. Ama en önemlisi bu toplantıdan çıkan sorunları takip etmek ve Muğla’mıza en iyi hizmetleri kazandırmak hepimizin en büyük görevi olmalıdır. Toplantı sonrası hazırlanacak olan sonuç raporu bizim başucu defterimiz olacak, çalışmalarımızda bize yol gösterici olacak.” şeklinde konuştu.

Milletvekili Otgöz, FTSO tarafından yürütülen Fethiye Seydikemer Karma Sanayi Sitesi çalışmalarını yakından takip ettiğini ifade ederek, projeyi sonuca ulaştırmak için gerekli desteği vereceklerini kaydetti.

Açılış konuşmalarının ardından, Oda ve Borsa temsilcileri söz alarak sorun ve çözüm önerilerine ilişkin görüşleri dile getirdiler.

MUTSO Başkanı Karakuş, Karia Yolu projesini anlattı

İlk olarak söz alan Muğla Ticaret ve Sanayi Odası (MUTSO) Yönetim Kurulu Başkanı Bülent Karakuş, MUTSO öncülüğünde 2012 yılında başlatılan 850 kilometre uzunluğundaki yürüyüş rotası Karia Yolu Projesi hakkında bilgi verdi. Karakuş, “Karia Yolu, yüzlerce yıllık geçmişe sahip antik ticaret yollarının yeniden canlandırılmasıyla ortaya çıkan bir başarı hikâyesidir. Bu hikâyeyi daha da ileriye taşıyacak olan ise, bizim ortak aklımız, irademiz ve birlikteliğimizdir. Bu değerli kültür rotasını hep birlikte koruyalım, geliştirelim ve Muğla’nın geleceğine bırakacağımız en önemli miraslardan biri haline getirelim istiyoruz.” dedi.  Karakuş’un konuşmasının ardından MUTSO Turizm Meslek Komitesi Başkanı Özge Atalay Karia Yolu ile ilgili detaylı bilgi veren bir sunum yaptı.

BODTO Başkanı Kocadon:”Kruvaziyer seferlerinde belirgin bir artış var”

Toplantıda daha sonra kürsüye gelen ve “Bodrum’da 2025 yılı için erken rezervasyon dönemi iyi gidiyor” diyerek sözlerine başlayan Bodrum Ticaret Odası (BODTO) Yönetim Kurulu Başkanı Mahmut Serdar Kocadon, “Ana pazarlarımız olan İngiltere, Rusya ve Polonya’dan istenilen sayıda rezervasyonlar almaya başladık. İç pazarda henüz istenilen seviyede değiliz. Tahminlerimize göre 2024 yılının sayılarını yakalayabileceğiz ancak hedefimiz bu sayıları geçmek ama elimizdeki verilere göre geçemeyeceğiz. Bodrum’da sevindiren taraf kruvaziyer sayılarında çok belirgin bir artış var. Bu yıl yaklaşık Bodrum’da 100 sefer ve 250-280 bin civarında yolcu beklemekteyiz.” şeklinde konuştu.  

MTO Başkanı Ayhan:” 2025 turizm sezonu 14 Mart’ta resmen başladı”

Marmaris Ticaret Odası Yönetim Kurulu Başkanı Mutlu Ayhan da müşterek toplantıda, 2025 turizm sezonunun 14 Mart 2025 tarihinde İngiltere’den kalkan ilk charter seferinin Dalaman’a inmesiyle resmen başladığını belirterek, turizm sezonuna ilişkin beklentileri dile getirdi. Ayhan şöyle devam etti:

“Geçtiğimiz yılı Dalaman Havalimanı dış hatlarda 1 milyon 937 bin yolcu rekoru ile kapatmıştık. Bu yıl ise, Kasım ayı ortasına dek 22 ülke ve 67 farklı noktadan yapılacak uçuşlarda, %3 oranında artışla 2 milyon yolcu yabancı yolcu beklentisi içerisindeyiz. Ancak, turist sayılarındaki bu artışa rağmen turizm sektörü maalesef ekonomik anlamda oldukça zorlanıyor. Bölgemiz için oldukça durgun geçen kış aylarının ardından işletme maliyetlerindeki yükseliş ve döviz kurlarındaki artış hala birbirini dengelemiyor. Minimum marjlarla ayakta kalmaya çalışıyoruz. Yurtdışındaki rakip destinasyonlarla rekabet gücümüzü artıracak destek ve teşviklere ihtiyaç duyuyor, devletimizden bu yönde adımlar atmasını bekliyoruz.”

MİTSO Başkanı Özer: ”Piyasa çok sıkıştı”

Milas Ticaret ve Sanayi Odası (MİTSO) Yönetim Kurulu Başkanı Reşit Özer de konuşmasında piyasanın çok sıkıştığını vurgulayarak, iş dünyası için sicil affı, faizlerin indirilmesi gibi tedbirlerin alınmasını talep etti. 

Muğla Ticaret Borsası Yönetim Kurulu Başkanı Hurşit Öztürk ise konuşmasında Muğla’da tarımsal endüstrinin gelişmesi gerektiğini vurgulayarak, tarım alanlarının turizme açılmasını eleştirdi.  Öztürk sürdürülebilir tarım için alınması gereken önlemleri dile getirdi.

İlkay Tugay: “Bütün koylarda istila var”

İMEAK Deniz Ticaret Odası Fethiye Şubesi Yönetim Kurulu Başkanı İlkay Tugay, Göcek koylarındaki mapa şamandıra projesine ilişkin eleştirilerini dile getirerek, “Mapa şamandıra projesi yerel dinamiklerin görüşü alınmadan yapılan Çalıştayın bilimsel sonuçları dikkate alınmadan yapılmak istenmektedir. Bütün koylara proje var. Koylara istila var. Denize girilecek koy, kıyı kalmayacak. Acilen Muğla turizm master planını hazırlamamız gerekiyor. Kıyılarımızdaki ve karadaki kapasitenin ve ihtiyaçların belirlenmesi önemli.” dedi. 

Fethiye’de denizcilik meslek lisesi ihtiyaç olduğunu kaydeden Tugay, konuyla ilgili yapılan girişimler hakkında bilgi verdi.

İMEAK Deniz Ticaret Odası Fethiye Şubesi Meclis Başkanı Onur Ugan da konuşmasında,  kıyı ve koylardaki yapılaşmaya dikkat çekerek, “Mapa şamandıra adı altında koylara marina yapılmaya başlandı. Yerel halk olarak denize girecek yer bulamıyoruz. Kendi köyümüzde el olduk. Acil kıyı ve kırsal master planı yapılmalı” diye konuştu.

Bodrum Şubesi Meclis Başkanı Uğur Soyken, 15-19 Ekim 2025 tarihlerinde yapılacak Bodrum Boat Show hakkında sunum yaparak katılımcılara bilgi verdi. Soymen, Bodrum Boat Show ile Bodrum’un dünya çapında bir yatçılık merkezi olarak konumunu daha da güçlendirmeyi hedeflediklerini kaydetti. Soyken, Göcek koylarındaki mapa şamandıra projesinin ciddi sonuçlar doğuracağını vurgulayarak, “Göcek’ten sonra sırada Gökova körfezimiz var” dedi.

Marmaris Şubesi Yönetim Kurulu Başkanı Halil Bağlı ise Marmaris deniz turizminde ciddi düşüş olduğunu vurgulayarak, son gelişmelerden sonra rezervasyon iptallerinin olduğunu dile getirdi.