Karagöz ve Hacivat'a ömrünü adadı, gölge oyunlarını gelecek nesillere aktarıyor

Çocukluğunda Ankara Radyosu'nda Karagöz ve Hacivat oyunları sunan hayali Küçük Ali'den (Muhittin Sevilen) etkilenerek gölge oyunlarına merak salan 76 yaşındaki Recep Şinasi Çelikkol, vatani görevinin ardından gölge oyunları sanatına yöneldi. 1983'te başladığı meslekte geçen 11 yılın ardından Ahilik geleneği gereği Hadi Poyrazoğlu'nun elinden peştamali alan Çelikkol, hayali unvanının sahibi oldu. 

Hayali olarak 31 yılı geride bırakan Çelikkol ayrıca 2024 yılında Beştepe Millet Kongre ve Kültür Merkezi'nde düzenlenen "Kültür ve Turizm Bakanlığı Özel Ödülleri ve Yaşayan İnsan Hazineleri Ödül Töreni"nde ödülünü Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın elinden aldı. Gönül verdiği Karagöz ve Hacivat oyunlarına hayatını adayan Çelikkol, gölge oyunları sanatını gelecek nesillere aktarıyor.

“Ailecek bu sanata gönül verdik”

Kendisi gibi eşi ve çocuklarının da gölge oyunları sanatının içerisinde olan Recep Şinasi Çelikkol, "1983'den beri gölge oyunları ile ilgileniyorum. 1988'de ilk sergimi Bursa Devlet Tiyatrosu'nda açtım. 1992'de turist ve bürokratlara gölge oyunları sergiledim. 1993'te ise ilk Karagöz Festivali'ni düzenledik. Ben çok küçükken 1950'lerde radyoda Hayali Küçük Ali'yi dinlerdim. Ankara Radyosu'nda Hayali Küçük Ali Karagöz ve Hacivat gösterileri yapardı, bizde çocukken dinlerdik. Onun sesiyle gölge oyunlarına merak saldım. Babam Rafet Çelikkol'de Karagöz ve Hacivat'ı çok severdi. Ailecek bu işe gönül verdik. Uzun zaman bunu götürdük. Oğlum, kızım eşim benim yardımcılarım. Onun dışında kapalı çarşı esnafı da Karagöz'e gönül vermiş insanlarla doludur" ifadelerini kullandı.

“Ramazan ayında Karagöz ve Hacivat gölge oyunları oynatılır”

Karagöz ve Hacivat oyunlarının Ramazan akşamları için vazgeçilmez bir eğlence olduğunu kaydeden Çelikkol, "Karagöz ve Hacivat bizim için önemlidir çünkü Türk mizahına yön vermişlerdir. 14'üncü yüzyılda Bursa'da yaşadıkları söylenir. Bunu ilk perdeye yansıtan kişi de Şeyh Küşteri'dir. Eskiler Ramazan ayında Karagöz ve Hacivat gölge oyunları oynatılır derler. Bu gölge oyunları her zaman oynatılır, sadece Ramazan ayına özel bir şey değildir. Kaldı ki Ramazan'da oynatılanlar her zaman pek kaliteli olmuyor. Neden derseniz olmadık yerde perde kuruluyor. 

Ama insanlar eğleniyor, vakit geçiriyor. Eskiden Ramazan'ın her gecesinde başka bir oyun olurdu. En sonda da eğlenceli bir oyun olurdu. Bugün yeni yetişenler hepsi birer oyun yapıyorlar, kendilerine göre bir şeyler yazıyorlar. Kimisi kaliteli olurken kimisi de olmuyor. Ben bilirim havasında olunmaması lazım, burada usta çırak ilişkisi çok önemli. Herkes hayali olamaz çünkü hayali olmak için en azından 3 usta onu imtihan eder. Önce çıraklık, sonra dairezanlık, daha sonra yardaklık, en son ustalığa geçilir. Eğer imtihan başarılı geçerse peştamal bağlarlar. Ahilik esaslarına göre usta olunur" dedi.