Kamuda tasarruf alanında son dönemde alınan kararlar

“Kamuda Tasarruf ve Verimlilik Paketi”, Cumhurbaşkanı Yardımcısı Cevdet Yılmaz ve Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek tarafından kamuoyu ile paylaşıldı. Açıklanan tasarruf tedbirleri çerçevesinde kamuda taşıtların ve binaların kullanımı, kamu istihdamı, idari yapılanmada etkinlik, yurtdışı geçici görevlendirme giderleri, enerji ve atık yönetimi, haberleşme giderleri ve diğer cari harcamalar olmak üzere 8 alanda tasarruf yapılması hedeflendi. Tasarruf paketi çerçevesinde yeni araç alınması ve kiralanması 3 yıl süreyle durdurularak, mevcut taşıt sözleşmelerinin de izin alınmadan yenilenmemesine, deprem riski olanlar hariç 3 yıl süreyle yeni bina alımına ve yapımına izin verilmemesine ve yeni bina kiralanmasının durdurulmasına, savunma ve güvenlik hariç sosyal tesislerin ekonomiye kazandırılmasına, kamu çalışanlarının aldığı yönetim kurulu ücretlerine sınırlama getirilmesine, ayrıca yönetim kurulu ücretlerine üst sınır getirilmesine karar verildi. Bunların dışında kamu kurumlarında personel alımının emekli olan personel sayısı kadar olması da düzenlemede yer aldı.

2016'da da kamuda taşıtlarda tasarrufa gidilmesi için tedbirler alındı
Geçmiş yıllarda yapılan tasarruf tedbirlerine bakıldığında benzer alanlarda tasarrufa gidildiği görüldü. Bu tedbirlerden bir örneği, Orta Vadeli Plan (OVP) çerçevesinde 2016 yılında dönemin Başbakanı Binali Yıldırım tarafından açıklandı. Kamuda tasarrufa gidilmesini hedefleyen düzenlemeyle kamu kurumlarında taşıt kullanımında maliyet etkinlik analizleri yapılarak, tasarruf sağlamaya yönelik gerekli tüm tedbirlerin alınacağı yer aldı.

Bir diğer düzenleme de dönemin Hazine ve Maliye Bakanı Berat Albayrak tarafından açıklandı. Enflasyonla mücadele kapsamında alınan tedbirlerde yine kamuda tasarruf edilmesi hedeflendi. Albayrak, tasarruf tedbirleri çerçevesinde yaptığı açıklamada, 2018 mali yılı için kamu harcamalarıyla ilgili tasarruf tedbirlerinin alınmaya başlandığını ifade ederek, kamu nakit varlıklarının tek elden yönetilmesi ve verimliliğini sağlayacak olan tek hazine hesap uygulamasının yaygınlaştırılmasıyla alakalı yasal düzenlemelerin hayata geçirileceğini belirtti.

30 Haziran 2021 tarihinde ise ‘Tasarruf Tedbirleri' konulu Cumhurbaşkanlığı Genelgesi açıklandı. Genelgede "Kamu kurum ve kuruluşlarınca taşıt edinimleri ihtiyaç analizlerine dayandırılacak, acil ve zorunlu haller dışında her ne suretle olursa olsun yeni taşıt edinilmeyecek” ifadesine yer verildi. Yine genelge kapmasında “taşınmaz edinimi ve kiralanması” başlığı altında yurtiçinde ve yurtdışında hiçbir surette hizmet binası, lojman, her ne adla olursa olsun memur evi, kamp, kreş, eğitim, dinlenme ve benzeri sosyal tesis ve bunlarla ilgili arsa ve arazi satın alınmayacağı, kamulaştırılmayacağı, yeni kiralama yapılmayacağı ve yeni inşaata başlanmayacağı ifade edildi. Yapılan tasarruf tedbirlerinin ardından merkezi yönetim bütçesi giderlerinin 2020 ile 2023 yılları arasında artış gösterdiği görüldü. Buna göre 2020 yılında 1 milyar 254 milyon olan taşıt giderlerinin 2021 yılında 1 milyar 694, 2022 yılında 1 milyar 416 milyon, 2023 yılında ise 3 milyar 246 milyon olduğu görüldü. Gayrimenkul alımları ve kamulaştırılmasındaki giderlere bakıldığında 2020 yılında 3 milyar 925 milyon, 2021 yılında 7 milyar 356 milyon, 2022 yılında 12 milyar 142 milyon ve 2023 yılında ise 24 milyar 425 milyon harcama yapıldığı görüldü. Temsil ve tanıtma giderlerinde ise 2020 yılında 133 milyon, 2021 yılında 371 milyon, 2022 yılında 1 milyar 12 milyon, 2023 yılında ise 1 milyar 929 milyon harcama yapıldı.