Fethiye'de 2 Bin 900 Esnaf Krediden Yararlandı

Tüm dünyayı kasıp kavuran Koronavirüs salgını nedeniyle Fethiye'de de zor durumda kalan esnaflar hem devletin hem de Fethiye Esnaf Sanatkarlar Kredi ve Kefalet Kooperatifi'nin sağladığı kredilerle nefes buldular. Fethiye'de yaklaşık 2 bin 400 esnaf ve sanatkar Halkbank'tan, 500 esnaf da Fethiye Esnaf Sanatkarlar Kredi ve Kefalet Kooperatifi'nin 25 bin TL'lik kredilerinden yararlandı. FRT TV'de Erdoğan Cankuş'un hazırlayıp sunduğu Pozitif Düşünce programına konuk olan Fethiye Esnaf Sanatkarlar Kredi ve Kefalet Kooperatifi Başkanı İsmail Başoğlu, Fethiye Esnaf ve Sanatkarlar Odası Başkanı Mehmet Soydemir ile Fethiye Şoförler ve Otomobilciler Odası Başkanı Şaban Taşar, Covid-19 döneminde üyelerinin yaşadıklarını ve bu süreçte yapılan destekleri anlattılar.
Büyük ilgiyle izlenen programda özellikle dolmuş sürücüleri, Muğla Büyükşehir Belediyesi'nin verdiği destekler ile kamunun desteğinin oldukça yetersiz kaldığını, Büyükşehir Belediyesi'nin mutlaka akaryakıt desteği sağlaması gerektiğini mesajlarla gündeme getirdiler. Minibüsçüler mesajlarında, şu ortamda büyük zarar içinde olduklarını da ifade ettiler.

Yaklaşık üç saat süren programda Fethiye Esnaf Sanatkarlar Kredi ve Kefalet Kooperatifi Başkanı İsmail Başoğlu, Fethiye Esnaf ve Sanatkarlar Odası Başkanı Mehmet Soydemir ile Fethiye Şoförler ve Otomobilciler Odası Başkanı Şaban Taşar, odalarının Covid-19 sürecinde üyeleri için yapılan destekleri anlatırken oda çalışmaları hakkında geniş bilgiler de aktardılar.

128 MİLYON TL KREDİ KULLANDIRILDI
Fethiye Esnaf Sanatkarlar Kredi ve Kefalet Kooperatifi Başkanı İsmail Başoğlu “Covid19 ortaya çıktığından beri esnaf ve sanatkarımıza parasal desteğin en çok kurumumuz tarafınca sağlanması istendi. Cumhurbaşkanımızdan da başlayarak küçük esnafımızın desteklenmesini herkes istedi. Biz, Esnaf Kefalet Kooperatiflerine önemli görevler verildi. Olağanüstü durum olduğu için kriz nedeniyle esnaflarımızın desteklenmesi şarttı. Bizim kredi verme yetkimiz dışında, herkesin bildiği gibi, önce 25 bin liralık nefes kredisi adı altında esnafa destek kredisi açıklandı. Hatta bunun çok öncelikle yapılması istendi. Bize çok fazla talep geldi, biz personelimizle gece 23:00'e kadar çalışıp dosya inceledik. Talep fazlalığından dolayı sonrasında kamu bankaları da devreye girdi. Kooperatif üyesi olmayıp ancak Esnaf ve Sanatkarlar Odamıza, Şoförler Odamıza kayıtlı olanlara da bilhassa Halkbank'ın Fethiye ve Seydikemer'deki üç şubesi olmak üzere bankalarımız sürekli bu kredileri verdi. Halkbank Fethiye Şubesi yaklaşık 700-800, Likya Şubesi 800-900, Seydikemer Şubesi 700 kişiye; biz Esnaf Kefalet ortakları olarak da 500 kişiye 20-25 bin liralık kredileri çok acil bir şekilde hazırlayıp verdik. Halihazırda kredi kullanan esnaflarımıza kredilerini dağıtmaya devam ediyoruz. Bu arada da Nisan, Mayıs, Haziran ayları içerisinde senetleri ve borçları olan esnaflarımıza da devletimizin almış olduğu kararlar doğrultusunda bu kredi borçlarını faizsiz olarak 3 ay ertelediğimizi bildirdik. Şu ana kadar ertelediğimiz miktar yaklaşık olarak 12 milyon TL'dir. Bu 2,5 aylık Covid19 sürecinde biz sadece Esnaf Kefalet Kooperatifimizden 41 milyon TL kredi dağıttık. Üye sayımız 2540 civarında ve şu ana kadar esnafımıza yaklaşık olarak 128 milyon TL kredi kullandırıyoruz ki bölgemizde en çok kredi kullandıran üç kooperatiften bir tanesiyiz. Esnaf ve Kefalet Kooperatifimizde 500 kişi olmak üzere, Fethiye'mizde yaklaşık olarak 2 bini aşkın kişi krediden yaralandı. Sadece küçük esnafa değil, Kobilere de bu üç devlet bankamız çeşitli kredilerle destek olmaya çalışıyorlar” dedi.
Özel Lokman Hekim Esnaf Hastanesi'nin Muğla'da özel hastaneler içinde tek pandemi hastanesi olarak hizmet verdiğini dile getiren Başoğlu, “Özel Lokman Hekim Esnaf Hastanemiz bu süreçte pandemi hastanesine çevrildi. Bu dönemde hiçbir çalışanımızı işten çıkartmadık, devletimize bu konuda yük olmadık. Hatta kısa çalışma ödeneklerinden yararlanmadık. Pandemi hastanesinde görev yapan sağlık çalışanlarımız için özel bir yer de kiraladık. Hastanemiz şimdi normal dönemine geçti” ifadelerini kullandı.

KRİZ ZENGİN FAKİR AYIRMADI
“Covid-19 süreci zengin fakir ayırmadı” diyen Başoğlu, “ Bu kriz devam ettiği sürece 3-5 ay ilerisini göremiyoruz, geçici çözümler üretmek zorundayız. Asıl bu krizi atlattıktan sonra iyileştirici çözümler bulmak zorundayız. Üretime destek olmalı. Bu kriz zengin fakir ayırmadı; devletler açısından bakarsak Amerika, İngiltere, İtalya, Fransa gibi gelişmiş devletlerin bile sağlık açısından hazır olmadığını gördük. Bizde ise Atatürk döneminden beri sağlık politikasından sapmadığımız için, toplum sağlığımız açısında çok daha iyi atlattık. Tüm doktorlarımız ve sağlık çalışanlarımızı kutluyorum” diye konuştu.

KURUMLAR OLARAK BİR ARADA OLMALIYIZ
Covid-19 salgınının öğrettikleri konusunda düşüncelerini belirten İsmail Başoğlu “Başka bir farkına vardığımız husus ise bizim günlük kazandığımızla yaşıyor olduğumuz. Bugün kazandığımızı bugün tüketiyormuşuz. Kurumlar olarak yarına hazır olmak için bir araya gelmeliyiz, bu kriz bize bunu öğretti. 2000'li yıllarda Esnaf Kefalet Kooperatifi bünyesinde fon kurduk, her kredi alan ortağımızdan %1 oranında katkı yaptık. Bu kurduğumuz fon artık 4 milyar TL'lik kadar bir güce erişmişti. Ancak fonu kaldırdılar. Eğer bu bugüne kadar yaşatılmış olsaydı bugünkü değeri 45 milyonluk olan bir fon olacaktı. Şu anda Fethiye esnafımıza 130 milyon kredi veriyoruz, bu miktara ödenen faiz 6,5 milyon TL. Eğer Esnaf Sandığı olsaydı biz bankalarla da anlaşarak esnafımıza 0 faizli kredi kullandırabilecektik. Ancak Bankacılık yasasına uymadığı gerekçesiyle bu uygulamanın kaldırılması istenmişti ve kaldırıldı” diye konuştu.

PLASMAN 150 MİLYON TL'Yİ BULUR
Kooperatifin yıl sonuna kadar 20 milyon TL daha plasman sağlayacağını umduğunu belirten Fethiye Esnaf Sanatkarlar Kredi ve Kefalet Kooperatifi Başkanı İsmail Başoğlu “Kooperatif olarak 21 milyon TL'lik ek bir plasman aldık, şu an 128 milyon liraya ulaştık. Ben 20 milyon TL daha plasman alacağımızı varsayarak 2020 yılını 150 milyon TL'ye vararak kapatacağımızı düşünüyorum. Önceden bize bildirmek kaydıyla, hiçbir esnafımız borcunu ödeyemeyeceği ve sicili bozulacağı yönünde kaygı duymasın” dedi.

3 BİN 24 ESNAF KEPENK İNDİRDİ
Fethiye Esnaf ve Sanatkarlar Odası Başkanı Mehmet Soydemir, Covid-19 sürecinde genelgeler doğrultusunda Fethiye'de 3 bin 24 esnafın kepenk indirdiğini, yüzlerce çalışanın işsiz kaldığını ifade etti. Soydemir “2,5 aylık süreçte, genelgeyle toplamda 3024 esnafımız işyerlerini kapatmak durumunda kaldı. Bu durumda 22 bin kişinin istihdam kaynağı kapanmış oldu. 2019 yılında Thomas Cook firmasının batmasıyla tüm esnafımız zarar gördü. Askeri ücrete 2019'da %25, 2020 yılında %15 zam yapılmasıyla diğer her şeye de zam geldi. Bugün net askeri ücret 2 bin 324 TL, brüt tutar ise 2 bin 943 TL. Biz askeri ücretin yüksek olmasına karşı değiliz. Biz aradaki 657 TL'nin bizden alınmamasını istiyoruz, bu konuda devletimizden destek bekliyoruz. Bir işçinin, esnafımıza maliyeti 3 bin 458 TL. Devlet bu aradaki farkı almazsa esnafımız yanında daha fazla işçi çalıştırabilir. Bu şartlarda insanlarımız daha az işçi çalıştırma ve kayıt dışı çalıştırma eğiliminde oluyor. Ayrıca bazı esnaflarımız sicilinden dolayı kredi alma konusunda engeller yaşıyor. Covid19 sürecinde ise birçok esnafımız işi bırakma durumuna geldi. Yanlarında çalışan işçilere İŞKUR tarafından Kısa Çalışma Ödeneği verildi. Devletimiz ayrıca sigortaları karşılamalı. Bu durumu ertelemek şimdilik rahatlattı ama sonrasında birikmiş olarak ödenecek. Hıfzıssıhha Kurulunda toplantı yapıldı, burada birlik başkanımıza market, büfe ve bakkalların 23:00'de kapanmasını talep ettik. Restoranların 22:00'de kapanması hususundaki fikirlerimizi belirttik ancak valimiz bir süre daha bekleyip daha sonrasında saatin fazlalaştırılmasını uygun görecektir” şeklinde konuştu.

COVİD-19 KUMBARALARI HATIRLATTI
Covid-19 sürecini ve ortak oldukları hastanenin pandemi hastanesi olmasını da değerlendiren Soydemir “Lokman Hekim Esnaf Hastanemiz pandemi hastanesi olduğu için gurur duyuyorum ve genel müdürümüz Şenol Bey'e ve diğer tüm hastane çalışanlarımıza teşekkür ediyorum. Covid19 bize çocukluğumuzdaki kumbaraları, tasarrufu hatırlattı ve önünü görmeden yatırım yapılmaması gerektiğini öğretti. 2020'nin Ocak ayında Esnaf Sandığı kurulacaktı, kurulmadı ama 2021'de bekliyoruz. Esnaf Sandığında yarısını devlet koyuyor, diğer yarısını esnaf. Avrupa'daki işsizlik maaşı gibi bir destek olsun diye düşünüldü. Allah korusun, yarın esnafımızın başına ne geleceği de belli değil. Bu konuda yani esnaf sandığı kurulmasında bizler oda olarak hazırız. Covid-19 normalleşme sürecinde belediyemiz, esnaflarımızın dükkanlarını dezenfekte etti, hijyen paketleri dağıttı. Çok teşekkür ediyoruz.” dedi.

ÇALIŞARAK KAZANMAK İSTİYORUZ
Fethiye Şoförler ve Otomobilciler Odası Başkanı Şaban Taşar, üyelerinin içinde 18 aydır kazanamayanların oldukça çok olduğunu ifade ederek “ Çoğunun haftalık kazançları 100 TL'nin altına düştü” dedi. Taşar “Covid19 nedeniyle bugüne çok dikkatli hareket ettik. Şimdiye kadar belediye tarafından, devlet tarafından destekler aldık ancak dileğimiz çalışarak kazanmaya bir an önce dönmek istiyoruz. Covid19 ilk etapta tüm şoför esnafımızda şok etkisi yarattı. Yük taşımacılığı yapan esnafımız bu durumdan çok etkilenmezken, öğrenci servisi şoförü olan arkadaşlarımız bu süreçte işsiz kaldı. Şimdi okulların açılması uygun görülse bile bu arkadaşlarımız Eylül ayına kadar işsiz bekleme durumundalar. 21 Mart itibariyle toplu taşıma araçlarına %50'lik bir yolcu kısıtlaması geldi. Şoförlerimiz bu dönemde kamu hizmetini karşılamak adına işlerine devam ettiler ancak zarar ettiler. Haftalık kazançları 100 liranın altına düştü. Yalnız, çalıştırdıkları araçların giderleri, kendi Bağ-Kur ve sigorta harcamaları devam etti. Biz ertelemelerden ziyade, pandemi sürecince bu arkadaşlarımızdan Bağ-Kur sigorta priminin tahsil edilmemesi gibi yöntemler talep ediyoruz. Bizim 330 tane özel halk otobüsü şoförü, 470 servis şoförü, 450 taksici ve geri kalanlar kamyon ve kamyonet şoförü olmak üzere toplamda 1500 üyemiz var. Taksicilerimiz turizm sezonunda para kazanıyorlar, yaklaşık 7 ay önce biten sezondan sonra Mayıs ayında sezonun açılmasını bekliyorlardı. Önümüzdeki Kasım ayına kadar sezon açılmazsa da bir 6 ay daha beklemek durumundalar. Takriben 18 ay hiç para kazanamayan bir esnaf düşünün. Dolmuş sürücülerimiz de haftada ancak 100-150 TL para kazanıyor. Durum oldukça vahim” ifadelerini kullandı.

ZARARLARINI BERABER KARŞILIYORLAR
Pek çok hattaki sürücülerin araçlarını hatlarıyla birlikte satılığa çıkardığını vurgulayan Taşar “Taşımacılık sektörü her krizde en fazla etkilenen sektörlerden biri. Bu doğrultuda kooperatif olarak ve resmi olarak birçok görüşmemiz oldu, şahıslarla da resmi olarak görüştük. Nihai karar belediye meclis üyeleri tarafınca verileceği söylendi. Arkadaşlarımızın her gün zararları büyüyor, bir beklenti içerisindeler. Mevcut normalleşme sürecinde birçok iş dalı açılmış olsa da halkımız 2-2,5 aylık bu süreçte evde kaldıktan sonra hemen ihtiyaçları dışında çok dışarı çıkmamaya başladı. Esnafımızın büyük bir çoğunluğu borçlu durumdalar, bu dönemde borçlarını ödeyemedikleri için araçlarını satma durumuna gelenler var. Normalleşme süreci hızlanmazsa bizi çok zor günler bekliyor. Fethiye'de servis, taksi, minibüs ve kamyon olmak üzere yaklaşık 30 kooperatifimiz var; bu kooperatiflerimiz zararlarını beraber karşılıyorlar. Bireysel olarak hareket edenlerin uzun süre dayanma şansı pek fazla yok. Doğrudan gelir desteği, akaryakıt desteği gibi taleplerimizi devletimize bildirdik. Bir sonuç alana kadar tüm kurumların kapısını çalmaya devam edeceğiz” şeklinde konuştu.
Lokman Hekim Esnaf Hastanesi ve Devlet Hastanesi'nde görev yapan doktor ve sağlık çalışanlarına teşekkür de eden Fethiye Şoförler ve Otomobilciler Odası Başkanı Şaban Taşar “Özverili çalışmalarından dolayı tüm hastane çalışanlarımıza teşekkür ediyoruz. Hastanelerimiz kendisiyle övündüğümüz kurumlardır” diye konuştu.