CADIANDA, GÜN YÜZÜNE ÇIKARILIYOR

Muğla Valiliği Yatırım İzleme ve Koordinasyon Kurumu tarafından finanse edilen ve Fethiye Müze Müdürlüğünün başkanlığını yaptığı Cadianda kazı çalışmalarına Fethiye Belediye Başkanlığı ile Yeşil Üzümlü Muhtarlığı da destek veriyor. Kazı çalışmalarında toplamda 10 işçi ve 4 uzman yer almakta. Cadianda kazısının resmi izni ise Kültür ve Turizm Bakanlığı Kültür Varlıkları Genel Müdürlüğü tarafından verildi.

GÜMÜŞ, “ÜÇ ANA SEKTÖRDE ÇALIŞACAĞIZ”
Kazı çalışmalarının yapıldığı Cadianda da 3 ana sektörde ilerleyeceklerini belirten Muğla Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Arkeoloji bölümü öğretim görevlisi Şahin Gümüş, “Evet, kazı çalışmalarımız Muğla Valiliği Yatırım İzleme ve Koordinasyon Kurumu tarafından finanse edilip 21 Temmuz da başladı. On işçi ve dört uzmanla kazmaya başladık. Bu kazıların resmi izni Kültür ve Turizm Bakanlığı Kültür Varlıkları Genel Müdürlüğün vermiş olduğu resmi izinle başladı. Fethiye Müze Müdürlüğünün başkanlığında sürdürülmekte. Üç ana sektörde çalışacağız. Bu seneki programımız dört ay güney nekropolünde ki Roma Dönemi tonozlu mezarlar, Helenistik Dönemde inşa edilmiş Cadianda tiyatrosundaki Kavya bölümü ve kentin erken döneme tarih tüketen beşinci yüzyıl Likya nekropolünde ki mezarların restorasyon projelerini yöneterek kazı ve belgelendirme çalışmalarına bu sene başladık” şeklinde konuştu.

GÜMÜŞ, “MAALESEF GEÇMİŞ YILLARDA KAÇAK KAZILARLA TAHRİP OLMUŞ”
Cadianda'nın daha önce kaçak kazılara marul kalarak tahrip olduğuna da değinen Muğla Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Arkeoloji bölümü öğretim görevlisi Şahin Gümüş, “Şu anda biz Güney nekropolünde roma dönemi tonozlu anıt mezar üçlü grubu önünde bir temizlik çalışması yürütüyoruz. Maalesef ki geçmiş yıllarda bu nekropolün büyük bir bölümü kaçak kazılarla tahrip olmuş. Ancak biz mezarın kalan önündeki kaçak kazı toprağını alıyoruz ve mezar odasının temizlik çalışmalarını tamamladık. Ve elde ettiğimiz buluntularla nekropolün tarihini, mimarisini belgelemeye çalışıyoruz. Şu ana kadar birçok alan temizledik. Diğer tarafta yine bir Heron mezar var. Bunun temizlik çalışmalarına devam ediyoruz. İnşallah yine en yakın zamanda güzel sonuçlar elde edeceğiz. Cadianda'nın tarihi açısından da” dedi.

GÜMÜŞ, “VALİLİĞİN ÖREN YERLERİNE ÇOK BÜYÜK DESTEKLERİ VAR”
Kazı çalışmaları konusunda Muğla Valiliğinin ören yerlerine büyük destek verdiğinin altını çizen Muğla Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Arkeoloji bölümü öğretim görevlisi Şahin Gümüş, “Sayın Muğla Valimiz Orhan Tavlı'nın Muğla bölgesindeki ören yerlerine çok büyük bir desteği var. Dolayısıyla Cadianda içinde bir bütçe ayırdı. İşçi finansman desteğimizi şuan da karşılıyor. Onun dışında Fethiye Belediyesi konaklama konusunda ve ihtiyaç konusunda yardımcı olmakta. Ayrıca Yeşilüzümlü muhtarlığı da kendi olanakları içerisinde kazımıza destek olmaya, katkı vermeye çalışıyorlar” ifadelerini kullandı.

GÜMÜŞ, “BİLİNÇLİ KAZILARLA KAÇAK KAZILARIN ÖNÜNE GEÇMEYE ÇALIŞIYORUZ”
Bilinçli kazılar yaparak kaçak kazıların önüne geçmeye çalıştıklarına dikkat çeken Muğla Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Arkeoloji bölümü öğretim görevlisi Şahin Gümüş, “Evet, yaklaşık 16 km ama gerçekte Likya kentlerinin çoğu böyle yüksek tepelerde, korunaklı bölgelerde seçilmiş. Kentin aslında uzakta olması hem güvenli ama bir yandan da maalesef kaçak kazılarında önünü açmış güvenlik problemi. Ama son 3 yıldır hem güvenlik kuvvetlerinin hem buradaki görevli arkadaşların sayesinde kaçak kazıların önüne geçilmiş. Bizde bu çalışmalarımıza hem de kaybolmaya yüz tutmuş arkeolojik bilgileri kurtarmak istiyoruz. Hem de kaçak kazıların, bilinçli kazılarla önüne geçmeye çalışıyoruz” şeklinde konuştu.
GÜMÜŞ, “BÖLGE TURİZMİNE KATKI SAĞLAR”
Cadianda'nın gün yüzüne çıkmasının bölge turizmine de katkısı olacağını belirten Muğla Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Arkeoloji bölümü öğretim görevlisi Şahin Gümüş, “Kesinlikle katkı sağlar. Çünkü bu kentin eğer gezme şansı bulduysanız birçok yapısının ayakta olduğunu göreceksiniz. Birçok kent harabeye dönerken Cadianda'nın şöyle bir özelliği var; tüm yapı blokları, imar blokları yerinde. Hiçbir şekilde geç dönem yapılanmasına sahne olmamış. Aynı zamanda deprem ya da başka nedenlerle düştüğü yerde kalmış. Çok çabuk kazılıp, belgelenip, restore edilirken özellikle Roma gibi bir kent planlamasını en iyi yansıtan yerleşim yerlerinden biri” ifadelerini kullandı.

GÜMÜŞ, “DAHA OKYANUSUN KÜÇÜK BİR DAMLASIYIZ”
Cadianda'da başlatılan kazıların uzun yıllar alabileceğini belirten Muğla Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Arkeoloji bölümü öğretim görevlisi Şahin Gümüş, “Şimdi şöyle düşünün Efes kazıları 100 yılı geçtiyse Cadianda kazıları için biz daha neresindeyiz, bilmiyorum. Okyanusun çok küçük bir damlasındayız. Uzun sürer. Şimdi bir şey söylemek çok zor. Kazılar biliyorsunuz ki çok ufak ufak yapılan şeyler. Ama hedef şu olmalı. Her yeri kazmaktansa bazı alanları kazıp restore edip ondan sonra diğer bölgeye geçmek daha mantıklı. Yavaş yavaş. Benden sonra da belki birkaç kuşak daha çalışmaya devam edecektir” dedi.

CADIANDA KAZI BİLGİSİ

Fethiye İlçesi Yeşilüzümlü Mahallesi sınırları içerisinde yer alan Helenistik ve Roma dönemi kalıntılarını barındıran Kadyanda Antik kentinde arkeolojik kazı çalışmalarına başlanmıştır. Kültür ve Turizm Bakanlığının izni, Fethiye Müzesi başkanlığında, Muğla Sıtkı Koçman Üniversitesi Arkeoloji Bölümünden Doktor Öğretim Üyesi Şahin Gümüş'ün bilimsel danışmanlığında yürütülen kazı çalışmalarına ilk etapta Muğla Valiliği, Yatırım İzleme ve Koordinasyon Başkanlığı tarafından desteklenmektedir. Ayrıca Fethiye Belediyesi Yeşilüzümlü muhtarlığı da kazı çalışmalarına katkı sunmaktadır. Kazı çalışmalarında 10 işçi 4 uzman personel görev almaktadır. 21 Temmuz 2022 tarihinde başlayan kazı çalışmaları 4 ay olarak planlanmış ve çalışma alanları Kadyanda Antik kenti Güney Nekropolü, Helenistik dönem tiyatrosu, kentin M.Ö. 5. Yüzyıla tarihlenen Likya mezar anıtları şeklinde programlanmıştır. Antik kent Likçe yazıtlarda ‘'Kadawanti'' olarak bilinmektedir. Kentten günümüze ulaşan kalıntılar daha çok Helenistik ve Roma Dönemine aittir. Kentte tanımlanabilen yapı grupları arasında Stadion, Hamam, Tiyatro ve Agora sayılabilir. Likya Bölgesinin önemli kentlerinden olan Kadyanda'da çalışmalara arkeolojik kazılar dışında belgeleme ve restorasyon projelerinin hazırlanmasına yönelik devam edecektir.