'Son Sandaletçi' Fevzi usta teknolojiye direniyor

Muğla’nın Marmaris ilçesinde yaşayan, çarşı içinde doğup büyüdüğü evinde imal ettiği sandaletleri küçük bir tezgahta satan 64 yaşındaki Fevzi Olca artık bu işi yapan olmadığı için ’Son Sandaletçi’ olarak anıldığını, el emeği ürettiği sandaletlerin ’model hırsızları’ diye tabir ettiği bazı kişilerce teknolojik olarak taklit edildiğini ifade etti.

Dünyanın en gözde turizm kentlerinden Marmaris’in uluslararası üne sahip el yapımı sandaletlerini artık sadece bir kişi, 64 yaşındaki Fevzi Olca üretiyor. Babasından öğrendiği mesleğini yapmadan önce birçok iş yapan Olca başkasının işinde mutlu olamayınca tekrar baba ocağına dönüp yadigâr mesleğe geri dönmüş.

34 yıldır bu mesleği yapan sandalet ustası Fevzi Olca "Marmarisliyim, burada doğdum, burası zaten baba evim, mesleğim bu. Babamdan bu mesleği 1988’den beri ben devraldım, yapıyorum. Yani bu baksana şu ortamın güzelliğini, doğduğum evde sanatımı icra ediyorum, olduğu kadar yapacağız. Ustaya zorluk yoktur, zamanını alan modeller olabilir tabii o da alıyorsunuz işte. Bir özel model yapıyorsunuz, hazırlıyorsunuz, düşünüyorsunuz onu hatırlayınca. Yani zorluk orada. Bir de yalnız çalışıyorum tabii. Babam vefat edince 10 senedir falan aşağı yukarı yalnız çalışıyorum" dedi.

Yapacak bir işi olmayınca yeteneğini ortaya çıkardığını belirten Olca, "andalet yapmaya, yapacak başka işim olmayınca başladım. Bende de böyle bir yetenek varmış, devam ettik. 34 senedir sandalet yapıyorum. Babam rahmetli oldu. Dolayısıyla Marmaris’te el yapımı deri sandalet üreten tek usta, tek kişi ben kaldım, adım da ‘son sandaletçi’ ’ye çıktı" diyerek neden son sandaletçi dediklerini anlattı.

"Çıraksız usta"

"Çıraksız usta mı olur diyorlar bana" diyen Olca, "Sürekli yanıma çırak arıyorum ama bulmakta zorlanıyorum. Arada gelen gençler oluyor, ama ellerinden cep telefonları düşmediği için mesleği öğrenemeden kaçıp gidiyorlar’’ dedi.

"Son sandaletçinin en büyük derdi model hırsızları"

64 yaşındaki Fevzi Olca; "Yıllar önce alanlar geliyor, uğruyorlar. Aynı mekandayım hep. Sandalet modellerimiz genelde klasikler vardır. Hani babam önceki ustaların yaptığı klasik modeller var ya onlar zaten. Yani müşterinin tercihine göre hangisi daha çok gidiyor, hangisi daha çok ediyor ona göre bakıyoruz modeli geliştiriyoruz. Bir de durup bir şeyler yapma, kendiniz de oluşturmaya çalışıyoruz. Model şöyle yapalım, bu değişik olsun falan. Öyle sizin sağlığınıza kalmış" diyerek "Bazen geliyorlar fotoğraf çekiyorlar işte, yok arkadaşıma alacağım bir göstereyim falan filan, giden gelmiyor yani bu işlerde bir iş var yani diyoruz ve bazılarının modellerimizi çaldığını anlıyoruz" şeklinde modellerinin dijital hırsızların çaldığını belirtti.

‘En sağlıklı giyim deriden yapılandır’

Emektar usta Olca ‘Kaç senedir bu 80’den beri 70 kusurlardan yapılan bir sanat bu var mesela Marmaris’e ait bir sanat. Bir Bodrum sandaleti, bir de Marmaris sandaleti denirdi, o zamanlarda çok usta vardı burada. Yedi, sekiz dükkan vardı Marmaris’te hepsi 90 larda bıraktılar, ben devam ettim bu mesleğe. Sandaletler sağlıklı neden çünkü deri. Bütün kullanılan malzemeler de deri sağlıklı terletmez, koku yapmaz. Bir de rahat ve şık her kıyafete uyabiliyor ‘’ dedi.

‘Şiir kitabı da çıktı ‘

Sandalet ustalığının yanı sıra şiir yazan ve yazdıklarını Marmaris Ticaret Odası destekleri ile kitaplaştıran Fevzi Olca "Ben zaten çocukluğumda da bu havalarda balık tutardım, top oynardım, resim çizerdim. Babam kızardı, oğlum adamda bir tane zevki olur, sende kaç çeşidi var derdi. Şiiri de ortaokuldan beri yazıyorum. Sonradan Yetenek herhalde ya, bilmiyorum yani" dedi.

Doğup büyüdüğü evi imalathaneye ve sandalet sergisine çeviren ve duvarlarına denizden topladığı kabukları da asan Fevzi Olca, sağlığının el verdiği sürece sandalet yapmaya devam edeceğini belirtti.