RAMAZAN VE İRADE EĞİTİMİ

Biz orucu tutalım, oruç da bizi tutsun.
Oruç; Allah’ın emrini yerine getirmek, O’na yakın olmak, rızasına ermek niyetiyle, imsaktan (tan yerinin ağarması)  itibaren güneşin batmasına kadar olan zaman içinde kişinin kendisini, yemekten, içmekten, nefsanî arzulara uymaktan uzak tutmaktır. İslam’ın her emrinde olduğu gibi, oruç ibadetinde de ahlaki, sosyal, psikolojik ve sağlık açısından faydaları vardır. Oruç, namaz gibi hayatı disipline eden önemli bir ibadettir. Allah’ın hoşnutluğuna ulaşmak niyetiyle başlanılan oruç, İradeyi en güzel şekilde terbiye eder. Allaha kul olmanın ulvi zevkini gönüllere işler. 
Ramazan ayında oruç ibadetiyle kalbin pası silinir, ruhun kirleri temizlenir. İnsan yaptığı kötülüklere pişman olup tövbe ederek, günahlarından kurtulur. Oruç kötülüklere kalkan olup, haram ve şüpheli lokmanın mideye inmesine engel olur. İnsan haklarına el uzatmak şöyle dursun, haklan en güzel biçimde korumayı öğretir. Helal kazanç elde etmenin huzurunu gönüllere yerleştirir. 
Ramazan ayını ve oruç ibadetini perhiz/diyet zannedenler var olsa da, oruç şartlı reflekstir. Yani oruç görme, işitme, tatma, koklama, dokunma duyularının iradesidir. Gözünüzle günah işlemeyeceksiniz. Burnunuzla kötü koku almayacaksınız. Kulağa kötü gelecek sözler söylemeyecek dinlemeyeceksiniz. Her canınızın çektiğini yememek için iradenizi güçlendireceksiniz. 
İnsanın olaylar karşısında kendini tutması, iradesine sahip olması çok zordur. Ama imkânsız değildir. Hayatta insanın başına ne geliyorsa, kendini kontrol edemediği, iradesine sahip olamadığı, dahası sabır ve metanet gösteremediği için geliyor. 
- Bağımlılıklar, irade zayıflığının sonucu değil mi?
- Günahlar, insanın iradesine sahip olamayışının bir sonucu değil midir? 
- Kavgalar, insanın kendini birkaç saniye tutamayışımızın bir sonucu değil midir? 
- İnsan, dilini tutamadığı için karşısındaki kimselerin gönüllerini kırıp-dökmüyor mu?
- Yine insan eline sahip olamadığı zaman vurup kırmıyor mu? 

İşte ramazan ayı boyunca oruç tutan Müslüman irade eğitiminden geçiyor ve kendisini olaylar karşısında tutmasını, sabır ve metanet göstermesini öğreniyor. Dolayısıyla oruç, kişiyi kötülük işlemekten alıkoysun ve iradesine sahip olsun diye Hz. Peygamber (sas); “... Size birisi oruçlu iken biri sataşırsa ben oruçluyum desin!” (Müslim, Savm, 163) buyuruyor. 
Ramazan/oruç, insanlarla iletişim kurmayı, sosyal adaleti sağlamayı, toplumla kaynaşıp bütünleşmeyi, sabırda sebat etmeyi, zengine fakirin halini düşünmeyi temin eder. Oruç ticari ilişkilerimizde, beşeri münasebetlerimizde bizlere yön verir. Ramazan ayında ifa edilen oruç, teravih, fitre, sadaka ve zekât gibi ibadetlerin sağladığı çok anlamlı manevi duygu ve kazançlar toplumun her zaman muhtaç olduğu yüksek değerlerdir. Bu değerler imanla bütünleşince insanı Allaha yaklaştırır. Her an kabre yaklaşan insana ölümün yokluk olmadığını, fani âlemden, ebedi âleme geçiş olduğunu öğretir. Bu manada oruç tutmak, ramazanı yaşamak, yaşatmak, fitre ve zekât vermek Allah’ı tanıyan ona inanan her müminin görevidir. 
Ramazan/orucun gayelerinden birinin de kulluk hassasiyetimizi artırmak olduğunu Yüce kitabımız Kur’an-ı Kerim’de Allah (cc)bizlere şöyle bildirir: “Ey iman edenler! Allah’a karşı gelmekten sakınmanız için oruç, sizden öncekilere farz kılındığı gibi, size de oruç farz kılındı.” (Bakara, 2/183) 
Âlemlere rahmet Hz. Muhammed (sav) de biz Müslümanlara şu müjde ve uyarılarda bulunur: 
”Oruçlunun iki sevinç anı vardır. Biri iftar ettiği zaman, diğeri de Rabbine kavuştuğu zamandır. ” (Buhârî, Savm 9; Müslim, Sıyâm 163) 
“Kim inanarak ve mükâfatını Allah ’tan bekleyerek Ramazan orucunu tutarsa, geçmiş günahları bağışlanır. ” (Buhari, Savm, 7) 
“Kim hastalığı ve bir ruhsatı/mazereti olmaksızın Ramazan ayından bir gün oruç tutmazsa bütün günleri oruç tutsa yine bu orucu yerine getiremez. ” (Müslim, Siyam, 164) 
Duamız; Kur’an ayı olan şu mübarek ramazan günlerinde Rabbim bizleri, tüm duyu organlarıyla oruç tutan, iradesine hâkim, güzel ahlaka sahip kullarından eylesin.
                                            
Kamil OKTAY
Fethiye İlçe Müftüsü