AVUKAT YUDUM SÖĞÜT

Özel Hayata ve Hayatın Gizli Alanına Karşı Suçlar

AVUKAT YUDUM SÖĞÜT

  • 1075

Merhabalar. Öncelikle hepimizin 19 Mayıs Atatürk’ü Anma, Gençlik ve Spor Bayramı kutlu olsun. Bu hafta, teknolojinin hızlı ilerleyişi ile daha da yaygın bir suç haline gelen özel hayata ve hayatın gizli alanına karşı suçları ele alacağız. 
Özel hayata ve hayatın gizli alanına karşı suçlar, 5237 sayılı Türk Ceza Kanunu’nun (TCK) dokuzuncu bölümünde düzenlenmiştir. (madde 132 - madde 140 arası) Özel hayata ve hayatın gizli alanına karşı suçlar başlığı altında haberleşmenin gizliliğini ihlal, kişiler arasındaki konuşmaların dinlenmesi ve kayda alınması, özel hayatın gizliliğini ihlal, kişisel verilerin kaydedilmesi, verileri hukuka aykırı olarak verme veya ele geçirme, nitelikli haller, verileri yok etmeme, şikayet, tüzel kişiler hakkında güvenlik tedbiri uygulanması yer almaktadır.
TCK m. 132’de düzenlenen haberleşmenin gizliliğini ihlal için düzenleme; ‘’(1) Kişiler arasındaki haberleşmenin gizliliğini ihlal eden kimse, bir yıldan üç yıla kadar hapis cezası ile cezalandırılır. Bu gizlilik ihlali haberleşme içeriklerinin kaydı suretiyle gerçekleşirse, verilecek ceza bir kat artırılır. (2) Kişiler arasındaki haberleşme içeriklerini hukuka aykırı olarak ifşa eden kimse, iki yıldan beş yıla kadar hapis cezası ile cezalandırılır. (3) Kendisiyle yapılan haberleşmelerin içeriğini diğer tarafın rızası olmaksızın hukuka aykırı olarak alenen ifşa eden kişi, bir yıldan üç yıla kadar hapis cezası ile cezalandırılır. (Ek cümle: 2/7/2012-6352/79 md.) İfşa edilen bu verilerin basın ve yayın yoluyla yayımlanması halinde de aynı cezaya hükmolunur. (4) (Mülga: 2/7/2012-6352/79 md.)’’ şeklindedir.
TCK m. 133’de düzenlenen kişiler arasındaki konuşmaların dinlenmesi ve kayda alınması için düzenleme; ‘’(1) Kişiler arasındaki aleni olmayan konuşmaları, taraflardan herhangi birinin rızası olmaksızın bir aletle dinleyen veya bunları bir ses alma cihazı ile kaydeden kişi, iki yıldan beş yıla kadar hapis cezası ile cezalandırılır. (2) Katıldığı aleni olmayan bir söyleşiyi, diğer konuşanların rızası olmadan ses alma cihazı ile kayda alan kişi, altı aydan iki yıla kadar hapis veya adlî para cezası ile cezalandırılır. (3) (Değişik: 2/7/2012-6352/80 md.) Kişiler arasındaki aleni olmayan konuşmaların kaydedilmesi suretiyle elde edilen verileri hukuka aykırı olarak ifşa eden kişi, iki yıldan beş yıla kadar hapis ve dörtbin güne kadar adlî para cezası ile cezalandırılır. İfşa edilen bu verilerin basın ve yayın yoluyla yayımlanması halinde de aynı cezaya hükmolunur.’’ şeklindedir.
TCK m. 134’de düzenlenen özel hayatın gizliliğini ihlal için düzenleme; ‘’(1) Kişilerin özel hayatının gizliliğini ihlal eden kimse, bir yıldan üç yıla kadar hapis cezası ile cezalandırılır. Gizliliğin görüntü veya seslerin kayda alınması suretiyle ihlal edilmesi halinde, verilecek ceza bir kat artırılır. (2) (Değişik: 2/7/2012-6352/81 md.) Kişilerin özel hayatına ilişkin görüntü veya sesleri hukuka aykırı olarak ifşa eden kimse iki yıldan beş yıla kadar hapis cezası ile cezalandırılır. İfşa edilen bu verilerin basın ve yayın yoluyla yayımlanması halinde de aynı cezaya hükmolunur.’’ şeklindedir.
TCK m. 135’de düzenlenen kişisel verilerin kaydedilmesi için düzenleme; ‘’(1) Hukuka aykırı olarak kişisel verileri kaydeden kimseye bir yıldan üç yıla kadar hapis cezası verilir. (2) Kişisel verinin, kişilerin siyasi, felsefi veya dini görüşlerine, ırki kökenlerine; hukuka aykırı olarak ahlaki eğilimlerine, cinsel yaşamlarına, sağlık durumlarına veya sendikal bağlantılarına ilişkin olması durumunda birinci fıkra uyarınca verilecek ceza yarı oranında artırılır.’’ şeklindedir.
TCK m. 136’da düzenlenen verileri hukuka aykırı olarak verme veya ele geçirme için düzenleme; ‘’(1) Kişisel verileri, hukuka aykırı olarak bir başkasına veren, yayan veya ele geçiren kişi, iki yıldan dört yıla kadar hapis cezası ile cezalandırılır. (2) (Ek:17/10/2019-7188/17 md.) Suçun konusunun, Ceza Muhakemesi Kanununun 236 ncı maddesinin beşinci ve altıncı fıkraları uyarınca kayda alınan beyan ve görüntüler olması durumunda verilecek ceza bir kat artırılır.’’ şeklindedir.
TCK m. 137’de düzenlenen nitelikli haller için düzenleme; ‘’(1) Yukarıdaki maddelerde tanımlanan suçların; a) Kamu görevlisi tarafından ve görevinin verdiği yetki kötüye kullanılmak suretiyle, b) Belli bir meslek ve sanatın sağladığı kolaylıktan yararlanmak suretiyle, İşlenmesi halinde, verilecek ceza yarı oranında artırılır.’’ şeklindedir.
TCK m. 138’de düzenlenen verileri yok etmeme için düzenleme; ‘’(1) Kanunların belirlediği sürelerin geçmiş olmasına karşın verileri sistem içinde yok etmekle yükümlü olanlara görevlerini yerine getirmediklerinde bir yıldan iki yıla kadar hapis cezası verilir. (2) (Ek: 21/2/2014-6526/5 md.) Suçun konusunun Ceza Muhakemesi Kanunu hükümlerine göre ortadan kaldırılması veya yok edilmesi gereken veri olması hâlinde verilecek ceza bir kat artırılır.’’ şeklindedir.
TCK m. 139’da düzenlenen şikayet için düzenleme; ‘’(1) Kişisel verilerin kaydedilmesi, verileri hukuka aykırı olarak verme veya ele geçirme ve verileri yok etmeme hariç, bu bölümde yer alan suçların soruşturulması ve kovuşturulması şikayete bağlıdır.’’ şeklindedir.
TCK m. 140’da düzenlenen tüzel kişiler hakkında güvenlik tedbiri uygulanması için düzenleme; ‘’(1) Yukarıdaki maddelerde tanımlanan suçların işlenmesi dolayısıyla tüzel kişiler hakkında bunlara özgü güvenlik tedbirlerine hükmolunur.’’ şeklindedir.
Her ne kadar özel hayata ve hayatın gizli alanına karşı suçlar ile ilgili maddeleri belirtmişsek de, gerek suç duyurusunda bulunmak gerekse de uygulamadaki işleyiş hakkında bilgi sahibi olmak ve kişilerin hak kaybına uğramamaları için, avukat meslektaşlarımızdan profesyonel bir destek almaları gerekmektedir. Yukarıda saydığımız suçlardan birinin ya da birkaçının kendisine karşı işlendiğini düşünen kişinin elindeki delilleri nasıl kullanacağı, haklılığını nasıl ispat edeceği ve en önemlisi de elindeki belgeleri kullanarak nasıl bir suç duyurusunda bulunacağı konusunda hukuki bir yardım alması önem arz etmektedir. Yargıtayın da bu konuda birçok kararı bulunmakla birlikte, başınıza gelen olaya göre uygun kararı seçmek ve ceza davanızda, o şekilde bir ilerleme sağlamak gerekir.
Hepimiz için Hakkın yerini bulduğu günler dilerim. Günümüz güzel geçsin..
Bu Haftanın Sözü : ‘’Suçlar insanların yüzünde görünseydi, aynalar satılmazdı.’’ 
Peter Ustinov
e-mail     : [email protected]
 

Yazarın Diğer Yazıları